Με τον όρο κατάγματα σπονδυλικής στήλης (ονομάζονται και σπονδυλικά ή συμπιεστικά κατάγματα) αναφερόμαστε στα σπασίματα των οστών της σπονδυλικής στήλης. Είναι μία από τις συχνότερες καταστάσεις, να τραυματίζεται η σπονδυλική στήλη. Τα κατάγματα λόγω οστεοπόρωσης συμβαίνουν συχνά στις ηλικίες 60 – 80 ετών.
Συμπτώματα:
Συνήθως εκδηλώνεται πόνος στην περιοχή όπου τραυματίστηκε η σπονδυλική στήλη. Εάν έχουν επηρεαστεί νευρολογικά στοιχεία, μπορεί να έχουμε τετραπληγία ή παραπληγία. Άλλα συμπτώματα είναι: μουδιάσματα στα άκρα και δυσκολία κίνησής τους.
Διάγνωση:
Όταν έχουμε κάταγμα της σπονδυλικής στήλης, απαιτείται άμεση κλινική και νευρολογική εξέταση, για τη διάγνωση της κατάστασης. Σημαντικό για τη διάγνωση είναι να γίνουν εξετάσεις, όπως ακτινογραφίες, αξονική και μαγνητική τομογραφία, καθώς και ηλεκτρομυογράφημα. Υπάρχουν περιπτώσεις καταγμάτων που δεν έχουν πόνο. Έτσι μια ακτινογραφία που γίνεται για άλλο σκοπό, αναδεικνύει το κάταγμα.
Στην περίπτωση οστεοπορωτικού κατάγματος, χρειάζονται μικροβιολογικές εξετάσεις και μέτρηση οστικής πυκνότητας (για τη διάγνωση της οστεοπόρωσης). Ας σημειωθεί ότι τα οστεοπορωτικά κατάγματα της σπονδυλικής στήλης στους ηλικιωμένους αποτελούν μάστιγα!
Ποιες είναι οι επιπλοκές:
Λόγω της πίεσης των νευρικών στοιχείων (νωτιαίος μυελός – νευρικές ρίζες) μπορεί να υπάρξουν σοβαρές επιπλοκές όπως τετραπληγία, παραπληγία.
Θεραπεία – Μέθοδοι αντιμετώπισης:
Εφόσον δεν υπάρχει σοβαρή νευρολογική βλάβη, η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική: χρήση κηδεμόνων, αναλγητικών και φυσικοθεραπείας. Αν υπάρχει αστάθεια της περιοχής του κατάγματος, μπορεί να χρειαστεί σπονδυλοδεσία, κυφοπλαστική ή σπονδυλοπλαστική.
Απαιτείται χειρουργική επέμβαση σε περίπτωση κατάγματος της σπονδυλικής στήλης, όταν έχει επηρεαστεί ο νωτιαίος μυελός.
Αποκατάσταση:
Γενικότερα, η ανάκτηση των δυνάμεών σας μετά από ένα κάταγμα στη σπονδυλική είναι μια συνεχής διαδικασία και μπορεί να χρειαστεί μια ομάδα γιατρών με διαφορετικές ειδικότητες (π.χ. ορθοπεδικός, φυσίατρος, φυσικοθεραπευτής). Ο στόχος είναι η πληρέστερη λειτουργική σας αποκατάσταση και η επιστροφή στην καθημερινή σας ζωή, χωρίς δυσμενείς συνέπειες (ελαχιστοποίηση του άλγους και αποκατάσταση της λειτουργικότητας και της ισορροπίας.
Ανάρρωση από κάταγμα στη σπονδυλική στήλη:
Αν δεν χρειατείτε χειρουργική επέμβαση, χρειάζεται μεγάλο διάστημα ξεκούρασης και, εν συνεχεία, ασκήσεις που θα δυναμώσουν τους μυς που στηρίζουν τη σπονδυλική στήλη. Δεν πρέπει όμως να αδρανήσετε για μεγάλο χρονικό διάστημα, όταν συστήνεται ξεκούραση. Αυτό θα οδηγήσει σε περαιτέρω απώλεια οστικής μάζας, και έτσι θα είστε πιο εύλαλωτοι σε ένα νέο κάταγμα!
Στην περίπτωση πολλαπλών σπονδυλικών καταγμάτων, μπορεί να χρειαστεί να φορέσετε έναν ειδικό κηδεμόνα σπονδυλικής στήλης. Είναι βέβαια ένα προσωρινό μέτρο και δεν πρέπει να επαναπαύστε. Η σπονδυλικη στήλη πρέπει να σταθεί ξανά μόνη της! Συνεχίστε τις ασκήσεις ενδυνάμωσης των μυικών ομάδων!
Αν έχετε οστεοπόρωση, για να μειώσετε τον κίνδυνο νέων καταγμάτων στη σπονδυλική στήλη, θα πρέπει να αποφύγετε ορισμένες δραστηριότητες (π.χ. να σηκώνετε απότομα ένα παιδί ή μια βαριά τσάντα ώμου).
Αν το άλγος δεν βελτιώνεται, θα πρέπει και πάλι να απευθυνθείτε στον προσωπικό σας ιατρό. Εκείνος θα σας υποδείξει τον τρόπο για την επούλωση του κατάγματος και θα συζητήσει, μαζί σας, τις επιλογές που έχετε.
ΚΥΦΟΠΛΑΣΤΙΚΗ:
Η κυφοπλαστική είναι μία ελάχιστα επεμβατική μέθοδος που εφαρμόζεται για την αντιμετώπιση των καταγμάτων της σπονδυλικής στήλης. Είναι η πιο αποτελεσματική μέθοδος αντιμετώπισης των καταγμάτων αυτών. Γίνεται συνήθως με τοπική αναισθησία, υπό ακτινοσκοπική καθοδήγηση. Μετά την ολοκλήρωση της κυφοπλαστικής, ο ασθενής μπορεί να επιστρέψει άμεσα στην καθημερινότητά του και δεν νιώθει πόνο (είναι μία αναίμακτη μέθοδος). Η κυφοπλαστική εφαρμόζεται συνήθως για την αντιμετώπιση των οστεοπορωτικών καταγμάτων, αλλά και τραυματικών καταγμάτων. Ο κατάλληλος γιατρός για την κυφοπλαστική είναι ο χειρουργός-ορθοπαιδικός με εξειδίκευση στη σπονδυλική στήλη και ο νευροχειρουργός.
Εμμανουήλ Τσαφαντάκης
Ορθοπεδικός
