15 March 2021

Καθαρά Δευτέρα – Κούλουμα

Η Καθαρά Δευτέρα είναι η πρώτη ημέρα της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, της νηστείας του Πάσχα. Από τους λαογράφους θεωρείται ο επίλογος των βακχικών εορτών της Αποκριάς, οι οποίες ουσιαστικά αρχίζουν την Τσικνοπέμπτη και τελειώνουν την Καθαρά Δευτέρα.

Σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδος την Καθαρά Δευτέρα «καθαρίζουν» ό,τι απόμεινε από τα μη νηστίσιμα φαγητά της αποκριάς, Σε άλλα μέρη της Ελλάδας, όπως π.χ. στην Ήπειρο, οι νοικοκυρές καθαρίζουν τις κατσαρόλες και όλα τα χάλκινα σκεύη από τα λίπη της αποκριάς με ζεστό σταχτόνερο μέχρι ν’ αστράψουν και βάφουν άσπρα τα πεζοδρόμια.

Το πιάτο της ημέρας περιλαμβάνει νηστίσιμα, ως αποτοξίνωση από το πλούσιο φαγοπότι της Αποκριάς. Χαλβάς, ταραμάς, ελιές, πίκλες, θαλασσινά, φασολάδα, βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη. Τα νηστίσιμα συνοδεύονται από τη λαγάνα, ένα είδος άρτου χωρίς προζύμι, με ελλειπτικό σχήμα και πεπλατυσμένος για να ψήνεται εύκολα. Η λαγάνα φαίνεται ότι χρησιμοποιήθηκε από τους Ισραηλίτες κατά τη νύχτα της Εξόδου τους από την Αίγυπτο, υπό την καθοδήγηση του Μωυσή. Έκτοτε, επιβαλλόταν από τον Μωσαϊκό Νόμο για όλες τις ημέρες της εορτής του Πάσχα, μέχρι που ο Χριστός στο τελευταίο του Πάσχα ευλόγησε τον ένζυμο άρτο. Η ιστορία της λαγάνας διατρέχει όλη τη διατροφική παράδοση από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ο Αριστοφάνης στις «Εκκλησιάζουσες» λέει «Λαγάνα πέττεται», ενώ ο Οράτιος στα κείμενά του, αναφέρει τη λαγάνα ως «Το γλύκισμα των φτωχών». Σχετικός με την νηστεία της ημέρας και ο δημοτικός σατυρικός θρήνος:

Τ’ ακούτε τι παράγγειλε η Καθαρή Δευτέρα;
Πεθαίν ο Κρέος, πέθανε, ψυχομαχάει ο Τύρος
σηκώνει ο Πράσος την ουρά κι ο Κρέμμυδος τα γένεια
Μπαλώστε τα σακούλια σας, τροχίστε τα λεπίδια
και στον τρανό τον πλάτανο, να μάσουμε στεκούλια.

Ο εορτασμός της Καθαράς Δευτέρας στις εξοχές λέγεται Κούλουμα. Η ετυμολογία της λέξης έχει λατινική (κολούμνα = κολώνα ή κούμουλους = σωρός, κορυφή) ή αλβανική προέλευση (κόλουμ = καθαρός). Στο Δήμο Αθηναίων τα Κούλουμα γιορτάζονται στο Λόφο του Φιλοππάπου, όπως και σε πολλούς Δήμους της χώρας, με προσφορά φασολάδας και νηστίσιμων στους δημότες.

Απαραίτητο συμπλήρωμα της Καθαράς Δευτέρας αποτελεί το πέταγμα του χαρταετού, με τα ποικίλα χρώματα και σχέδια, από μικρούς και μεγάλους, πιθανόν για να πετάξουν μακριά κάθε έγνοια του χειμώνα, μια και μπαίνει η άνοιξη και όλα, τουλάχιστον στη φύση, είναι πιο χαρούμενα λόγω της ανθοφορίας και της βελτίωσης του καιρού.

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Δημοτικές Συνελεύσεις | Η Ώρα του Δημότη!

Δημοτικές Συνελεύσεις | Η Ώρα του Δημότη!

Πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 20/11 η Δημοτική Συνέλευση του Διαμερίσματος Κονιών. Οι δημότες που έδωσαν το παρών τους σε αυτήν ενημερώθηκαν για τους πρώτους μήνες λειτουργίας του νέου Δήμου, καθώς και για τις αναπτυξιακές πρωτοβουλίες του στο διαμέρισμα των Κονιών....

Ενώνουν δυνάμεις Αμερικανικό Πανεπιστήμιο Βηρυτού και Pafos FC

Ενώνουν δυνάμεις Αμερικανικό Πανεπιστήμιο Βηρυτού και Pafos FC

Για πρώτη φορά στην Κύπρο, ένα επαγγελματικό ποδοσφαιρικό σωματείο και ένα ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα, ενώνουν δυνάμεις προς αμοιβαίο όφελος, αλλά και προς όφελος της κοινωνίας ευρύτερα. Σύμφωνα με ανακοίνωση, το Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού (AUB) –...

Και φέτος επιστολές στον Άγιο Βασίλη μέσω Post2Santa

Και φέτος επιστολές στον Άγιο Βασίλη μέσω Post2Santa

Τα Κυπριακά Ταχυδρομεία ανακοίνωσαν ότι συνεχίζουν την παράδοση, μεταφέροντας τις επιστολές των παιδιών στον Άγιο Βασίλη, καθώς και τις απαντήσεις του, μέσα από την πλατφόρμα Post2Santa που λειτουργεί με την τεχνολογική υποστήριξη της CYTA, εντελώς δωρεάν. Στην...

Επίσκεψη  Σαββιδη στο Δημοτικό Σχολείο Τίμης

Επίσκεψη Σαββιδη στο Δημοτικό Σχολείο Τίμης

Την περασμένη Παρασκευή, 8 Νοεμβρίου 2024, ως Αναπληρωτής Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας και Πολιτισμού, πραγματοποίησα επίσκεψη στο Δημοτικό Σχολείο Τίμης. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψής μου, είχα την ευκαιρία να ενημερωθώ από τη Διευθύντρια του...

Κυκλοφοριακες ρυθμίσεις σε Χλώρακα και Έμπα…

Κυκλοφοριακες ρυθμίσεις σε Χλώρακα και Έμπα…

Σε συνέχεια επιστολής μου προς τον Διευθυντή των Δημοσίων Έργων κ. Λευτέρη Ελευθερίου ημ. 19/9/24 με την οποία έφερα σε γνώση του την έντονη κυκλοφοριακή συμφόρηση σε τμήμα της Λεωφ. Αρχ. Μακαρίου Γ’ παρά το σημείο αλτ Χλώρακας και αλτ Έμπας (περιοχή Διπλαρκάτζια),...

Συνάντηση Δημάρχου Ιεροκηπίας με τον Υφυπουργό Τουρισμού για την Πλαζ Γεροσκήπου

Συνάντηση Δημάρχου Ιεροκηπίας με τον Υφυπουργό Τουρισμού για την Πλαζ Γεροσκήπου

Πραγματοποιήθηκε στη Λευκωσία συνάντηση μεταξύ του Υφυπουργού Τουρισμού Κώστα Κουμή και του Δημάρχου Ιεροκηπίας Νίκου Παλιού, στην παρουσία υπηρεσιακών παραγόντων. Αποκλειστικό θέμα της συζήτησης ήταν η ανανέωση της σύμβασης υπεκμίσθωσης της Πλαζ Γεροσκήπου μεταξύ του...

Το «εναλλακτικό» μέλι που αντικαθιστά τη ζάχαρη – Ρίχνει την πίεση και ρυθμίζει το σάκχαρο

Το «εναλλακτικό» μέλι που αντικαθιστά τη ζάχαρη – Ρίχνει την πίεση και ρυθμίζει το σάκχαρο

Παρότι στη χώρα μας το μέλι έχει την τιμητική του ως μια πιο υγιεινή και γλυκιά προσθήκη που μπορεί να αντικαταστήσει τη ζάχαρη, το σιρόπι σφένδαμου είναι η αντίστοιχη επιλογή για τους Καναδούς ή τους Αμερικανούς, αλλά και τους χορτοφάγους και τους vegan παγκοσμίως....

Το κρυφό σχέδιο απόσυρσης πολιτειών από τις ΗΠΑ

Το κρυφό σχέδιο απόσυρσης πολιτειών από τις ΗΠΑ

ΤΟ ΚΡΥΦΟ ΣΧΕΔΙΟ ΑΠΟΣΥΡΣΗΣ ΠΟΛΙΤΕΙΩΝ ΑΠΟ ΤΙΣ ΗΠΑ Η πολιτεία της Καλιφόρνιας έχει 54 εκλέκτορες και είναι η μεγαλύτερη πολιτεία των ΗΠΑ σε εκλέκτορες. Αποτελεί ένα από τα πιο δυνατά κάστρα των Δημοκρατικών. Στις πρόσφατες εκλογές η Καμάλα Χάρις έλαβε ποσοστό 57.4% σε...

Άνιση Κοινωνία…. του Αντώνη Τρακκίδη

Άνιση Κοινωνία…. του Αντώνη Τρακκίδη

Όλο και πιο συχνά συμβαίνει στις μέρες μας να βλέπεις πολιτικούς να σκέφτονται περισσότερο για τις επικείμενες εκλογές και λιγότερο για τα προβλήματα του απλού κόσμου. Η μεγάλη μερίδα των πολιτών ζει με την αγωνία για το μέλλον, για την εργασία, την επιχείρηση, την...

Τίποτα δεν με  εκπλήσσει πια!!

Τίποτα δεν με εκπλήσσει πια!!

Τίποτα δεν με εκπλήσσει πια!! Περισσότερο θλίβομαι ακούγοντας την είδηση ότι 8 χρονο παιδί, τραυματίστηκε πολύ σοβαρά μετά απο καβγά που προέκυψε την ώρα του σχολικού διαλείμματος, τρέχοντας μαζί με άλλα παιδιά να βοηθήσουν φιλο τους κι αφού προηγήθηκε επεισόδιο...

Η απελπισμένη γενιά των απένταρων… Νευρικοί, θυμωμένοι, απελπισμένοι…

Η απελπισμένη γενιά των απένταρων… Νευρικοί, θυμωμένοι, απελπισμένοι…

Η απελπισμένη γενιά των απένταρων...Νευρικοί, θυμωμένοι, απελπισμένοι... Δυστυχώς αυτή είναι η γενιά που εμείς δημιουργήσαμε μέσα από την «προκατασκευασμένη» οικονομική κρίση, τον ψεύτικο Κορωνοιό, τα απανωτά λάθη αλλά και την μεγάλη μας απληστία! Φτιάξαμε μια γενιά...

Φέρνουν εξώδικα για παλιά οχήματα και  ρύπους για πλήρη καταστροφή του λαού!

Φέρνουν εξώδικα για παλιά οχήματα και ρύπους για πλήρη καταστροφή του λαού!

Προφανώς, η είδηση πρέπει να πέρασε στα ψιλά. Δεν την αντιλήφθηκαν πολλοί πολίτες ή δεν την κατάλαβαν. Διότι μιλάμε για «επαναστατικό» νομοσχέδιο το οποίο κατέθεσε στη Βουλή η Κυβέρνηση. Αν εγκριθεί από τη Βουλή και αν εφαρμοστεί, τύφλα να έχουν οι κάμερες τροχαίας,...

Elis News

Follow us on Facebook


This will close in 30 seconds