Δεν είναι λίγοι οι φίλοι και γνωστοί, που εδώ και μήνες ζητούν τις εκτιμήσεις και προβλέψεις μου για τις προεδρικές εκλογές του 2023. Από την αρχή είχα διατυπωσει κάποιες θέσεις που με το πέρασμα του χρόνου όχι μόνο δεν τις αναθεωρώ, αλλά αντίθετα όσο περνά ο καιρός θεωρώ ότι θεμελιώνονται ακόμα περισσότερο. Συνοπτικά εκτιμώ ότι η εικόνα που έχουμε σήμερα για τον αριθμό των υποψηφίων, τα φαβορί και τα αουτσάιτερ, το ρεύμα και την αποδοχή που έχουν, δεν είναι η τελική.
Και δεν είναι η τελική γιατί πιστεύω ότι μέχρι τις εκλογές του Φεβρουαρίου του 2023 πολλά πιθανόν να αλλάξουν. Η κατάσταση σε διάφορα επίπεδα, στο εσωτερικό, στην περιφέρειά μας αλλά και ευρύτερα στη διεθνή σκηνή, είναι τόσο ρευστή και μεταβαλλόμενη που κανείς δεν μπορεί να κάνει ασφαλείς προβλέψεις για το αύριο. Το κυπριακό, τα ελλαδοτουρκικά, ο πόλεμος στην Ουκρανία και όσα προκαλεί διεθνώς μοιάζουν με κινούμενη άμμο.
Η οικονομική κατάσταση, η ενεργειακή και επισιτιστική κρίση είναι παράγοντες που μπορούν να επιφέρουν δραματικές ανακατατάξεις και εκ βάθρων αλλαγές σε δομές και αρχιτεκτονικές διαφόρων θεμάτων που θα δημιουργήσουν έναν νέον άγνωστον ως τώρα κόσμο και να διαμορφώσουν άλλου είδους σχέσεις, συμμαχίες και συσχετισμούς. Όλα αυτά όχι πιθανόν, αλλά μάλλον βέβαιο είναι ότι θα δημιουργήσουν πρωτόγνωρες και για τον τόπο μας συνθήκες που για την αντιμετώπισή τους, για την επιβίωσή μας, ακόμα και τη φυσική, θα απαιτήσουν άλλες προσεγγίσεις και αντιμετωπίσεις από την πολιτική ηγεσία. Θα επιφορτίσουν τους πολιτικούς μας με επιπρόσθετες ευθύνες και υποχρεώσεις, κάτι που οι ώμοι του ενός, η μονοκομματική κυβέρνηση ή οι μονοδιάστατες πολιτικές, δεν θα είναι σε θέση να αντιμετωπίσουν.
Δεν είναι τυχαία που συγκαλείται το Εθνικό Συμβούλιο για να εξετάσει το θέμα της ακρίβειας και γενικότερα της οικονομίας. Ούτε είναι εκτός πραγματικότητας η σημερινή προειδοποίηση του προέδρου του ΔΗΣΥ Αβέρωφ Νεοφύτου ότι τα όσα ζούμε φέτος, το 2022, σε σχέση με όσα θα βιώσουμε το 2023, μοιάζουν με μήνα του μέλιτος. Με την ακρίβεια εκτός ορίων, τον πληθωρισμό εκτός ελέγχου, την ανεργία στα ύψη, τις τιμές της ενέργειας απρόσιτες, το μεταναστευτικό χωρίς όρια, δεν είναι δύσκολο να προβλεφθεί σε ποιες δοκιμασίες θα κληθεί ο λαός να επιβιώσει.
Κι αν οι πολιτικές συνθήκες, όπως αρχικά επισήμανα πάρουν αρνητική τροπή, κάτι που εύκολα διαφαίνεται και μπορεί κανείς να διαβλέψει, τότε ναι τίθεται θέμα επιβίωσης. Μέσα σ’ αυτό το κλίμα ποιος υποψήφιος, ποιο κόμμα θα ήθελε να αναλάβει την αποκλειστική ευθύνη διαχείρισης της κατάστασης; Εκτός αν πάσχει από το σύνδρομο της άγνοιας κινδύνου. Έτσι οι συναινέσεις, οι συνεργασίες και οι συμβιβασμοί θα είναι απαραίτητες προϋποθέσεις για την επιλογή ενός ικανού προέδρου, ακόμα και χωρίς εκλογές και τη δημιουργία μιας ικανότερης κυβέρνησης για να περισώσουν κάπως την κατάσταση.
Γράφει ο Αντώνης Άσσος
