Ο επιχείλιος έρπης οφείλεται κυρίως στον ιό HSV-1. Μέχρι και στο 80% των ατόμων που θα κολλήσουν τον ιό θα έχουν ασυμπτωματική πρωτολοίμωξη, οι υπόλοιποι ασθενείς θα εμφανίσουν θορυβώδη κλινική εικόνα. Εκδηλώνεται με τις χαρακτηριστικές φυσαλίδες στην περιστοματική περιοχή. Οι φυσαλίδες αυτές είναι μικρές, εύθραυστες και συχνά είναι συγκεντρωμένες πολλές μαζί σε ένα σημείο. Η συμπτωματολογία της πρωτολοίμωξης διαρκεί περίπου 2 βδομάδες, ενώ η διάρκεια των υποτροπών είναι βραχύτερη.
Τα συμπτώματα του επιχείλιου έρπητα είναι άλγος, καύσος, αίσθημα νυγμών, τα οποία εμφανίζονται πριν την έκθυση των φυσαλίδων, ενώ στην περίπτωση που έχουμε συμπτωματολογία πρωτολοίμωξης (ερπητική ουλοστοματίτιδα, φαρυγγοαμυγδαλίτιδα) μπορεί να υπάρχει κακουχία, υψηλός πυρετός, ανορεξία, ερύθημα και οίδημα ουλών, δυσκολία στην κατάποση.
Αίτια επιχείλιου έρπητα
Ο επιχείλιος έρπης οφείλεται κυρίως στον ερπητοϊό HSV-1. Οι περισσότεροι άνθρωποι περνούν την πρωτολοίμωξη κατά την παιδική ηλικία χωρίς όμως να το αντιλαμβάνονται, διότι είτε είναι ασυμπτωματικοί είτε τα συμπτώματα είναι παρόμοια με αυτά του κοινού κρυολογήματος.
Η δερματική βλάβη που εμφανίζεται γύρω από το στόμα μπορεί να οφείλεται και σε μόλυνση από τον ιό HSV-2, που είναι γνωστός ως έρπης γεννητικών οργάνων. Όταν τα πρώτα συμπτώματα υποχωρήσουν, ο ιός παραμένει σε λανθάνουσα μορφή στον οργανισμό και όταν το ανοσοποιητικό σύστημα είναι αδύναμο επανεμφανίζεται. Η συχνότητα της υποτροπής του ιού επηρεάζεται από το άγχος του ατόμου, ένα πιθανό κρυολόγημα που μειώνει την άμυνα του οργανισμού, την υπεριώδη ακτινοβολία, την έμμηνο ρύση και κάποιες οδοντιατρικές εργασίες.
Διάγνωση του επιχείλιου έρπητα
Η διάγνωση της νόσου γίνεται με κλινική εξέταση από τον αρμόδιο γιατρό που είναι ο δερματολόγος. Για την ανίχνευση του τύπου του ιού που έχει προκαλέσει τα συμπτώματα απαιτείται ειδικός αιματολογικός έλεγχος που περιλαμβάνει μοριακό και ανοσολογικό έλεγχο (αντισώματα έρπητος και μοριακός έλεγχος ερπητοϊού). Επίσης, μπορεί να γίνει άμεση ανίχνευση ειδικών αντιγόνων με φθορίζοντα αντισώματα (άμεσος ανοσοφθορισμός), απομόνωση ιού σε καλλιέργειες, αλλά και εφαρμογή μοριακών τεχνικών σε ιστό, επίχρισμα, εκκρίσεις (PCR).
Μετάδοση του επιχείλιου έρπητα
Ο επιχείλιος έρπης μεταδίδεται κυρίως με την άμεση δερματική επαφή, καθώς και με τη σεξουαλική επαφή. Ο ιός HSV-1 μπορεί να προκαλέσει και έρπητα γεννητικών οργάνων αν μεταφερθεί με ενοφθαλμισμό στην περιοχή αυτή. Ο έρπης είναι μεταδοτικός ακόμη και αν δεν υπάρχουν ανοιχτές βλάβες στο δέρμα για μερικές μέρες.
Για να μειώσεις την πιθανότητα μετάδοσης θα πρέπει να μην χρησιμοποιείς κοινές πετσέτες και καλλυντικά με άτομα που πάσχουν για όσο διάστημα έχεις βλάβες. Επίσης, πρέπει να αποφεύγεται η χρήση κοινών ποτηριών, πιρουνιών κ.ά. Θα πρέπει να πλένεις τακτικά τα χέρια σου και αν είσαι ο ίδιος ασθενής να μην αγγίζεις την περιοχή της βλάβης.
Επιπλοκές
Οι επιπλοκές που έχουν αναφερθεί σχετίζονται κυρίως με άτομα που δεν λαμβάνουν αγωγή για την αντιμετώπιση της λοίμωξης. Επηρεάζουν κυρίως τα βρέφη, τις μικρές ηλικίες και τους ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς.
Έρπης ανοσοκατεσταλμένων: Παρουσιάζεται με βαρύτερη κλινική εικόνα και μπορεί να προσβάλει ακόμη και τα εσωτερικά όργανα. Εκδηλώνεται με έλκη και πυρετό.
Γενικευμένη ερπητική λοίμωξη: Παρουσιάζεται με πυρετό, δερματοβλεννογόνια έλκη, προσβολή εσωτερικών οργάνων.
Ερπητικό έκζεμα: Παρουσιάζεται σε ατοπικά άτομα, συνήθως πρόκειται για πρωτολοίμωξη από ερπητοϊό και σπάνια υποτροπιάζει, εντοπίζεται στο πρόσωπο αλλά και αλλού, όπου υπάρχουν βλάβες ατοπικής δερματίτιδας ενέργειας, ή αποδραμούσες ή ακόμα σε υγιές δέρμα.
Πολύμορφο ερύθημα: Ορισμένες περιπτώσεις του σχετίζονται με υποκλινικές περιπτώσεις απλού έρπητα, εκδηλώνεται με δερματικές βλάβες και πρόδρομα συστηματικά συμπτώματα, καθώς και συμπτωματολογία λοίμωξης ανώτερου αναπνευστικού.
