Πόσο έχει επηρεάσει ο κορωνοϊός την ερωτική μας ζωή;
Θα έλεγα με σιγουριά πλέον, μέσω των περιπτώσεων που έχω αναλάβει αυτούς τους μήνες, ότι δεν είναι η πανδημία καθαυτή ο επιβαρυντικός παράγοντας σε ό,τι αφορά τη σεξουαλική διάθεση και συμπεριφορά αλλά ο φόβος και η κοινωνική απομόνωση που τη χαρακτηρίζουν και τη συνοδεύουν, όπως και οι αλλαγές στο εργασιακό και οικονομικό πλάνο του καθενός.
Αποτέλεσμα των παραπάνω είναι ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων να υποφέρει από καταθλιπτική διάθεση, η οποία διαταράσσει τις χημικές ουσίες στον εγκέφαλο που, υπό κανονικές συνθήκες, προωθούν τη λιμπίντο και την ερωτική διάθεση για μια επιτυχημένη σεξουαλική δραστηριότητα.
Το ενδιαφέρον κομμάτι είναι πως, παρότι δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η νόσος του κορωνοϊού μπορεί να μεταδοθεί μέσω της επαφής των γεννητικών οργάνων ή/και του πρωκτού, ωστόσο μπορεί να μεταδοθεί μέσω του φιλιού και της φυσικής επαφής, οι οποίες είναι κοινές πρακτικές κατά τη σεξουαλική δραστηριότητα μεταξύ τακτικών συντρόφων και μη.
Έτσι, ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων και θεραπευομένων μου επέλεγε, και συνεχίζει να επιλέγει συνειδητά να απέχει από κάθε εκδήλωση οικειότητας, εξαιτίας του φόβου ότι θα μεταδώσουν ή θα προσβληθούν οι ίδιοι από τον ιό. Όπως αντιλαμβάνεστε, αυτή η αποφυγή είναι ατυχής σε ό,τι αφορά τη σεξουαλική διάθεση και επαφή, επειδή η φυσική επαφή είναι ουσιαστικό μέρος της σεξουαλικής οικειότητας, αποτελεί καθοριστικό παράγοντα της συναισθηματικής σύνδεσης και μπορεί ακόμη και να θεωρηθεί αναγκαιότητα της ζωής.
Για παράδειγμα, η αφή έχει ηρεμιστικό αποτέλεσμα, μειώνοντας τα επίπεδα της κορτιζόλης και αυξάνοντας την ωκυτοκίνη, η οποία είναι η κύρια ορμόνη που εμπλέκεται στον κοινωνικό δεσμό και διευκολύνει επίσης τη σεξουαλική διέγερση.
Θα αναφέρω ένα μόνο από τα δεκάδες περιστατικά που μου αφηγούνται ζευγάρια που έχω αναλάβει, τα οποία ξεκίνησαν τη συναισθηματική/ερωτική τους σχέση μέσα στην πανδημία. Αναφέρεται ότι φορούσαν γάντια και μάσκες όποτε βρισκόντουσαν, ώστε να μη μεταφερθεί κάτι από τη μία ή την άλλη μεριά και εν συνεχεία σπίτι στους ηλικιωμένους συγγενείς τους. Παρότι σε πρώτο πλάνο ακούγεται συμπαθητικό και ρομαντικό, να κρατιούνται χέρι-χέρι έστω με αυτό το προστατευτικό μέσο, υπάρχει κάτι πολύ σημαντικό και καθοριστικό για την πορεία της σχεσιακής/ερωτικής τους ζωής. Σε τέτοιες περιπτώσεις, το ζευγάρι κινδυνεύει να συνδέσει ασυνειδήτως την ερωτική επαφή με κάτι επιβλαβές, νοσηρό, αποστειρωμένο και απαγορευμένο και τους επόμενους μήνες της σχέσης η οποιαδήποτε ερωτική προσέγγιση να είναι εγκλωβισμένη στο πέπλο της αρχικής υπόθεσης και συχνά αποτυχημένη.
Από την άλλη πλευρά, η αισιόδοξη είδηση είναι ότι υπάρχει μια σημαντική μερίδα του πληθυσμού που, σύμφωνα με έρευνα της εταιρείας durex, επιλέγει να κάνει χρήση προφυλακτικού περισσότερο απ’ ό,τι στο παρελθόν ως ένα μέτρο κοινωνικής ευθύνης και ατομικής υπευθυνότητας απέναντι στον/-ην ερωτικό/-ή σύντροφο αλλά και στον εαυτό τους.
Σ’ εκείνους που ήδη είχαν κάποιες συστολές και μπλοκαρίσματα θα ενισχυθεί η τάση για μοναχικότητα και απομόνωση. Έχω πειστεί ότι γι’ αυτή την ομάδα του πληθυσμού ο Covid-19 ήταν απλώς η αφορμή για να επαναπαυτούν και να αποξενωθούν με πολύ καλή δικαιολογία πλέον.
— Τι μπορεί να σημάνει για τους νέους μια περίοδος παρατεταμένης αποχής από το σεξ;
Η πανδημία και τα μέτρα κοινωνικού αποκλεισμού έχουν σοβαρές επιπτώσεις τόσο στη συναισθηματική όσο και στη συντροφική ζωή των νέων ανθρώπων. Οι επιπτώσεις αυτές είναι πιο εμφανείς, καθότι οι κοινωνικές συναναστροφές, το ερωτικό παιχνίδι, το φλερτ, το άγγιγμα και η επαφή συνήθως διαδραματίζονταν στα στέκια τους, στα εξοχικά, στο σπίτι, όταν οι γονείς έλειπαν Σ/Κ, σε σπίτια φίλων, στις πλατείες, στις παραλίες κ.ο.κ., μέρη που πλέον δεν είναι διαθέσιμα.
Αδυνατούν να βρουν χώρο για να βρεθούν, να συνομιλήσουν αλλά και να συνευρεθούν με το ταίρι τους και παράλληλα να μη διακινδυνεύσουν οι γονείς και τα γηραιότερα μέλη της οικογένειας ή και οι ίδιοι. Άμεσο αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης είναι μια παρατεταμένη αποχή από το σεξ, η οποία αποδυναμώνει την αυτοπεποίθηση και τη διάθεσή τους, ωθώντας τους τελικά να προσανατολιστούν σε διαδικτυακούς τρόπους επικοινωνίας αν επιθυμούν να γνωριστούν ή/και να ενωθούν με το ταίρι τους.
Σμαρούλα Κυριαζίδη
— Ποιες μπορεί να είναι οι επιπτώσεις της πανδημίας στη σεξουαλική ζωή των singles;
Ακόμα πιο αποθαρρυντικά είναι τα αποτελέσματα της κοινωνικής απομόνωσης για τη μερίδα των singles. Μόνη διέξοδος είναι το Διαδίκτυο και τα sites γνωριμιών. Αρκετοί θεραπευόμενοί μου, ειδικά στο ηλικιακό φάσμα 20-35 ετών, αναζητούν κάποιο διαδικτυακό ταίριασμα, έστω για να μιλάνε τυπικά και να λένε τα νέα τους. Συνήθως το περιεχόμενο των συζητήσεων δεν είναι καν ερωτικού περιεχομένου αλλά περιορίζεται στο ανθρώπινο, επιβεβαιώνοντας ότι η συζήτηση και το μοίρασμα είναι το βασικότερο μέσο αντιμετώπισης της αγωνίας και της μοναξιάς.
— Πιστεύετε ότι μετά το τέλος της πανδημίας θα χαθεί το αυθόρμητο του έρωτα και θα αυξηθεί η κοινωνική φοβία ή το αντίθετο;
Αυτό δεν είναι κάτι που μπορεί να το προβλέψει κάποιος με απόλυτο τρόπο. Σ’ εκείνους που ήδη είχαν κάποιες συστολές και μπλοκαρίσματα θα ενισχυθεί η τάση για μοναχικότητα και απομόνωση. Έχω πειστεί ότι γι’ αυτή την ομάδα του πληθυσμού ο Covid-19 ήταν απλώς η αφορμή για να επαναπαυτούν και να αποξενωθούν με πολύ καλή δικαιολογία πλέον. Αντιθέτως, εκείνοι που αρέσκονταν στην κοινωνική ζωή και συναναστροφή θα εντείνουν αυτή τους την τάση, όπως είδαμε να συμβαίνει τους καλοκαιρινούς μήνες μετά την άρση των μέτρων. Και τα δυο θα συμβούν, απλώς με διαφορετική ένταση απ’ ό,τι στο παρελθόν.
— Πως θεωρείτε ότι επηρεάζουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και οι πλατφόρμες σεξουαλικής γνωριμίας όπως το Tinder;
Οι συγκεκριμένες πλατφόρμες είχαν μεγάλη δημοτικότητα και στην προ Covid εποχή. Πλέον, είναι ίσως η μόνη διέξοδος, για την ακρίβεια η μόνη ασφαλής διέξοδος επαφής, επικοινωνίας, γνωριμίας. Είναι σαν ο κόσμος την τελευταία πενταετία να λειτούργησε προπαρασκευαστικά για να απορροφήσει και να αντιμετωπίσει το ζήτημα της κοινωνικής απομόνωσης που μας επιβλήθηκε δεδομένων των συνθηκών. Οι νέοι, και όχι μόνο, τις χρησιμοποιούν κατά κόρον, για να συνομιλήσουν, να εκτονωθούν, να πειραματιστούν. Ξέρετε, το ανώνυμο αποδυναμώνει τις αναστολές και ωθεί το άτομο να μοιραστεί ή/και να πραγματώσει τις φαντασιώσεις του.
— Έχει χαθεί η ιδιωτικότητα, όταν πλέον μέσω Διαδικτύου μπορούν να «μοιραστούν» οι πιο προσωπικές μας στιγμές; Τι σηματοδοτεί αυτό;
Ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού προφανώς επιλέγει να κοινοποιήσει τις πιο προσωπικές/ιδιωτικές του στιγμές απροκάλυπτα και χωρίς μέτρο. Φυσικά, αυτή είναι μια τάση που προωθείται ιδιαίτερα από τους celebrities, που παίζουν ένα ρόλο προτύπου, ειδικά για τη νεολαία. Ο έφηβος κατεξοχήν ψάχνει να δημιουργήσει κάποιου είδους ταυτότητα και αυτό συνήθως γίνεται μέσω των εσωτερικών ταυτίσεων με κάποιο πρόσωπο που τον εμπνέει.
Αν, λοιπόν, ο αγαπημένος του ηθοποιός, τραγουδιστής, ποδοσφαιριστής κ.ο.κ. τείνει να περνά τη ζωή του, από το πρωινό του και το beauty routine του μέχρι την πρόταση γάμου του βήμα-βήμα μέσα από τα social media, φυσικά και θα τον μιμηθεί. Βέβαια, ένα τέτοιο κίνημα σηματοδοτεί την κατάλυση της προσωπικής ζωής και της προσωπικότητας θα έλεγα. Το άτομο γίνεται έρμαιο των likes και των follow/unfollow, τα οποία είτε του φτιάχνουν τη μέρα και την αυτοπεποίθηση είτε το κάνουν να αισθάνεται ότι δεν αξίζει και δεν ανήκει στο κοινωνικό συμβόλαιο.
Είχα θεραπευόμενη στα early twenties, φοιτήτρια, που πλέον διαμένει στο πατρικό της σπίτι λόγω Covid-19. Η όλη επικοινωνία με τις φίλες της γίνεται μέσω social media. Σε ένα post δεν την tag-αραν, με αποτέλεσμα να γεμίσει άγχος και να αισθάνεται ότι την ξέχασαν λόγω της απόστασης. Βλέπετε, οι νέοι παίρνουν πολύ πιο σοβαρά και απορριπτικά τέτοια πράγματα.
(Πηγή: Γιάννης Πανταζοπουλος- LIFO )