Τι είναι ο καταρράκτης
Ο καταρράκτης είναι μία οφθαλμική πάθηση που εμφανίζεται σε ηλικιωμένους ανθρώπους (άνω των 60 ετών). Πρόκειται για μία θόλωση του φακού του ματιού που προκαλεί μείωση της όρασης. Ο ασθενής δυσκολεύεται να διαβάσει, να οδηγήσει ή ακόμη και να ξεχωρίσει τις εκφράσεις του προσώπου του άλλου. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου ο καταρράκτης εμφανίζεται και σε νεαρή ηλικία (π.χ. μετά από λήψη πολλής ποσότητας κορτιζόνης). Στις περισσότερες περιπτώσεις η ασθένεια εξελίσσεται σταδιακά.
Ο συγγενής καταρράκτης μπορεί να εμφανιστεί στη νεογνική ηλικία αν η μητέρα κολλήσει κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ερυθρά, ωστόσο είναι σπάνιες οι περιπτώσεις λόγω της εμβολιαστικής κάλυψης από τον ιό.
καταρράκτης γράφημα
Αίτια και συμπτώματα καταρράκτη
Ο καταρράκτης οφείλεται συνήθως σε φθορά του φακού του ματιού. Η συντριπτική πλειοψηφία των ασθενών που καταγράφονται με καταρράκτη και αγγίζει το 95% είναι άνω των 60 ετών. Άλλη μια αιτία πρόκλησης είναι η χρόνια λήψη κορτιζόνης, ενώ και ο τραυματισμός στην περιοχή του ματιού μπορεί να οδηγήσει σε αυτή την πάθηση. Αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξει ένας ασθενής καταρράκτη έχει όταν πάσχει από διαβήτη, υπέρταση, όταν εκτίθεται πολύ στον ήλιο, καπνίζει, είναι παχύσαρκος, έχει προηγούμενο τραύμα ή εγχείρηση στο μάτι, κάνει κατάχρηση αλκοόλ ή λαμβάνει για μεγάλο χρονικό διάστημα κορτικοστεροειδή.
Τα συμπτώματα του καταρράκτη δεν ξεκινούν αιφνίδια. Η θόλωση του ματιού επέρχεται σταδιακά. Μεταξύ άλλων στα συμπτώματα συμπεριλαμβάνονται:
Θολή όραση
Δυσκολία στη νυχτερινή όραση
Φωτοευαισθησία
Ανάγκη έντονη φωτισμού κατά το διάβασμα
Συχνή αλλαγή στα γυαλιά οράσεως (λόγω βαθμού)
Ξεθώριασμα στα χρώματα
Διπλωπία
Διάγνωση και εξετάσεις
Η διάγνωση του καταρράκτη γίνεται με απλή οφθαλμολογική εξέταση. Ο οφθαλμίατρος εντοπίζει τη θόλωση του φακού του ματιού μέσω της κλινικής εξέτασης. Μετά την αρχική διάγνωση θα πρέπει να γίνει ένας πλήρης οφθαλμολογικός έλεγχος, με οπτική τομογραφία συνοχής (OCT), βυθοσκόπηση και μέτρηση της πίεσης του ματιού.
Με τη διαδικασία της βιομετρίας αποφασίζεται το είδος του φακού που πρέπει να εφαρμοστεί αν χρειαστεί να γίνει επέμβαση.
Θεραπεία καταρράκτη
Όταν πια τα γυαλιά οράσεως που χρησιμοποιείς δεν σε βοηθούν να βλέπεις καλά και δυσκολεύουν την ποιότητα της καθημερινότητάς σου, τότε μάλλον θα πρέπει να σκεφτείς την εγχείρηση καταρράκτη. Δεν έχει σημασία για την αποτελεσματικότητα της επέμβασης το πότε θα αποφασίσεις να την κάνεις. Η απόφαση είναι του εκάστοτε ασθενούς και εξαρτάται από το πόσο άμεση ανάγκη έχει την καλή του όραση π.χ. για τη δουλειά του, αλλά και κατά πόσο η ασθένεια καθιστά δύσκολες τις καθημερινές του δραστηριότητες.
Με την εγχείρηση καταρράκτη η κατάσταση είναι εντελώς αναστρέψιμη, εφόσον δεν συνυπάρχει και κάποια άλλη πάθηση στα μάτια όπως για παράδειγμα βλάβη στην ωχρά κηλίδα.
Η επέμβαση περιλαμβάνει την αφαίρεση του θολού φακού και την αντικατάστασή του με άλλο τεχνητό φακό. Η διαδικασία της αφαίρεσης του φακού λέγεται φακοθρυψία και πραγματοποιείται υπό τοπική αναισθησία με τη χρήση ειδικών σταγόνων.
Πώς γίνεται η εγχείρηση καταρράκτη
Η εγχείρηση καταρράκτη πραγματοποιείται με φακοθρυψία, με τη χρήση υπερήχων. Ο γιατρός με ένα ειδικό εργαλείο θρυμματίζει το φακό, ο οποίος έχει θολώσει και έχει καταρράκτη και στη συνέχεια, βάζει έναν νέο τεχνητό φακό στη θέση του. Οι φακοί που εφαρμόζονται είναι διαφορετικού τύπου και επιλέγονται βάσει του αν ο ασθενής θέλει να απαλλαγεί από τα μακρινά ή τα κοντινά γυαλιά ή και από τα δύο. Πλέον, η επέμβαση καταρράκτη αφορά όχι μόνο την αποκατάσταση της όρασης του ασθενούς, αλλά μπορεί να είναι και η μέθοδος απαλλαγής κάποιου ατόμου από τα γυαλιά (μακρινά, κοντινά ή και τα δύο αναλόγως με τον τύπο του ενδοφακού που θα χρησιμοποιηθεί), επομένως μπορεί να γίνει σε ένα άτομο ακόμη κι αν δεν υπάρχει καταρράκτης.
Doctor anytime
Οφθαλμίατρος Κατσουράκης Γεώργιος
Οφθαλμίατρος Κάλτσος Κωνσταντίνου
