10 Κοινά Προβλήματα που Αντιμετωπίζουν στην Καθημερινότητα τους
όσοι έχουν Αυτοάνοσο Νόσημα
Τα αυτοάνοσα νοσήματα επηρεάζουν τη ζωή
εκατομμυρίων ανθρώπων παγκοσμίως.
Tα αυτοάνοσα είναι χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα, όπου το ανοσοποιητικό σύστημα χάνει την ικανότητα να αναγνωρίζει τα δικά του κύτταρα και επιτίθεται στα ίδια τα όργανα που πρέπει να προστατεύσει.
Πρόκειται για μια κατηγορία ασθενειών που έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής εκατομμυρίων ανθρώπων σε όλο τον κόσμο που έχουν διαγνωστεί με αυτά. Η συμπτωματολογία της νόσου και η μακροχρόνια λήψη φαρμακευτικών αγωγών, επηρεάζουν τη ζωή και την πορεία της υγείας αυτών των ατόμων μακροπρόθεσμα.
Με βάση την κλινική μας εμπειρία με ασθενείς που πάσχουν από αυτοάνοσο νόσημα, έχουμε διαπιστώσει ότι αντιμετωπίζουν κάποια προβλήματα, που επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινότητα τους.
Τα 10 πιο κοινά προβλήματα που αντιμετωπίζουν ασθενείς με αυτοάνοσο είναι:
1. Χρόνιος Πόνος
Ο χρόνιος πόνος, είναι ένα σύμπτωμα που χαρακτηρίζει αυτοάνοσα όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, το σύνδρομο Sjogren, τα φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου, η αγκυλοποιητική αρθρίτιδα, η ψωρίαση, η σκληροδερμία κ.ά.
Εκδηλώνεται συνήθως με εξάρσεις και υφέσεις στην ένταση και διαφοροποιείται ανάλογα με το όργανο που έχει πληγεί.
Συχνοί πόνοι μπορούν να αφορούν:
στις αρθρώσεις
στους μύες (μυαλγίες)
στο νευρικό σύστημα (νευραλγίες)
στην κοιλιακή χώρα
σε πόνους που οφείλονται σε έλκη (στοματική κοιλότητα, δέρμα, γεννητικά όργανα)
στον οισοφάγο
στις άκρες των δακτύλων λόγω διαταραχών στην αιματική κυκλοφορία (φαινόμενο Raynaud)
στην ουροδόχο κύστη
Απλές ενέργειες όπως το ανέβει κάποιος τις σκάλες, να ανοίξει ένα μπουκάλι νερό, να φάει ή να ουρήσει, μετατρέπονται σε επώδυνες διαδικασίες.
2. Γαστρεντερικές διαταραχές
Οι διαταραχές στη λειτουργία του γαστρεντερικού αφορούν στην πλειοψηφία των ασθενών και συνδέονται με:
Αυτοάνοσα νοσήματα που πλήττουν άμεσα το γαστρεντερικό σύστημα (νόσος του Crohn, ελκώδης κολίτιδα, κοιλιοκάκη, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, σκληρόδερμα).
Γαστρεντερικές διαταραχές που συνυπάρχουν στα αυτοάνοσα νοσήματα.
Τα συμπτώματα του γαστρεντερικού, οφείλονται σε αλλοίωση του εντερικού μικροβιώματος, σε φλεγμονή στα τοιχώματα του πεπτικού σωλήνα και σε διαταραχές στην κινητικότητα του.
Τα πιο κοινά συμπτώματα του γαστρεντερικού είναι η δυσκοιλιότητα, η διάρροια, οι αιματηρές κενώσεις, η δυσκολία στην κατάποση, κοιλιακή διάταση και πόνος.
3. Χρόνια Φλεγμονή
Τα αυτοάνοσα είναι ασθένειες που χαρακτηρίζονται από χρόνια φλεγμονή. Συμπτώματα της χρόνιας φλεγμονής μπορεί να είναι:
ο χαμηλός πυρετός
το οίδημα (κατακράτηση, πρήξιμο)
ο χρόνιος πόνος
η κόπωση
η κακή διάθεση (μελαγχολία, υπερένταση, εκνευρισμός)
η έντονη πείνα
η υπνηλία
η διαταραχή του ύπνου
μειωμένη πνευματική διαύγεια
4. Διαταραχές του Σωματικού Βάρους
Τα αυτοάνοσα νοσήματα, ανεξάρτητα από τα συμπτώματα και το όργανο που πλήττουν, οφείλονται σε κοινές μεταβολικές διαταραχές και ελλείψεις, που επηρεάζουν και το σωματικό βάρος.
Ασθενείς με αυτοάνοσα μπορούν να είναι λιποβαρείς, λόγω χαμηλής απορρόφησης (κοιλιοκάκη, φλεγμονώδη νοσήματα του εντέρου, σκληρόδερμα, Sjogren).
Στον αντίποδα μεταβολικές διαταραχές όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη, η αλλοίωση της εντερικής χλωρίδας, ελλείψεις που επηρεάζουν τη λειτουργία του θυρεοειδή, συνδέονται με αυξημένο σωματικό βάρος.
5. Μελαγχολία & Κακή Διάθεση
Η χρόνια φλεγμονή, η έντονη κόπωση, ο χρόνιος πόνος και οι μεταβολικές διαταραχές που συνδέονται με τη λειτουργία του ορμονικού και του νευρικού συστήματος, επηρεάζουν σημαντικά τη διάθεση των ασθενών με αυτοάνοσο.
Επίσης κάποιες φαρμακευτικές αγωγές μπορούν να έχουν άμεση επίδραση στη διάθεση.
Ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα βιώνουν συχνά εναλλαγές της διάθεσης, έντονο εκνευρισμό, εξάντληση και μελαγχολία.
Τα αυτοάνοσα νοσήματα στην πλειοψηφία τους, δεν συνδέονται με σημαντική μείωση του προσδόκιμου επιβίωσης. Ωστόσο, διαταράσσουν σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής των ατόμων που πάσχουν από αυτά.
6. Μειωμένη Πνευματική Διαύγεια
Ασθενείς με αυτοάνοσο συχνά περιγράφουν ότι έχουν μειωμένη πνευματική διαύγεια και ικανότητα συγκέντρωσης. Αναφέρουν επίσης ότι η μειωμένη πνευματική διαύγεια, επιδρά αρνητικά σε σημαντικό βαθμό στην ικανότητα τους να εργαστούν, αλλά και στις κοινωνικές τους αλληλεπιδράσεις.
7. Διαταραχές του Ύπνου
Ο χρόνιος πόνος, η εξάντληση, η χρόνια φλεγμονή, ελλείψεις του οργανισμού και μεταβολικές διαταραχές που συνδέονται με τα αυτοάνοσα, επιδρούν αρνητικά στη διάρκεια και στην ποιότητα του ύπνου αυτών των ασθενών.
Οι πιο συχνές διαταραχές του ύπνου είναι:
δυσκολία στην έλευση του
μικρή διάρκεια
μεγάλη διάρκεια ύπνου, που δεν οδηγεί σε ξεκούραση
διακοπτόμενος ύπνος
επιφανειακός ύπνος και ανεπάρκεια βαθύ ύπνου
8. Ευαισθησία στις Λοιμώξεις επί Καταστολής του Ανοσοποιητικού
Ασθενείς με αυτοάνοσα νοσήματα εμφανίζουν συχνές λοιμώξεις. Το αναπνευστικό, το γαστρεντερικό, το ουροποιητικό και το δέρμα είναι τα συστήματα που πλήττονται συχνότερα.
Τα αυτοάνοσα προκύπτουν λόγω δυσλειτουργίας του ανοσοποιητικού συστήματος. Υπό φυσιολογικές συνθήκες, το ανοσοποιητικό σύστημα προστατεύει τον οργανισμό από παθογόνα μικρόβια, ιούς, ξένα κύτταρα και χημικές ενώσεις.
Η απώλεια της ικανότητας του ανοσοποιητικού να διακρίνει τα δικά του κύτταρα από ξένα στοιχεία, οδηγεί στην σταδιακή καταστροφή των ιδίων ιστών και οργάνων, αλλά και σε μειωμένη αποτελεσματικότητα έναντι παθογόνων μικροοργανισμών.
Επιπρόσθετα, η λήψη φαρμακευτικής αγωγής που καταστέλλει το ανοσοποιητικό σύστημα, ώστε να σταματήσει να καταστρέφει τα δικά του όργανα, αυξάνει την ευαισθησία σε λοιμώξεις.
9. Κόπωση & Έλλειψη Ενέργειας
Η έλλειψη ενέργειας και η κούραση είναι ένα από τα πιο κοινά συμπτώματα. Η κόπωση είναι ένα συναίσθημα, που φυσιολογικά εκδηλώνεται κατά τις βραδινές ώρες ή μετά από έντονη σωματική ή πνευματική εργασία και υποχωρεί μετά από επαρκή ύπνο και ξεκούραση.
Ένα από τα πρώτα συμπτώματα που βιώνουν οι ασθενείς με αυτοάνοσο, είναι κόπωση που σταδιακά εκδηλώνεται όλο και πιο νωρίς κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ο ασθενής νιώθει αρχικά κόπωση κατά τις απογευματινές ώρες, στη συνέχεια η κούραση εκδηλώνεται κατά τις μεσημεριανές ώρες και σε κάποιες περιπτώσεις δημιουργείται το αίσθημα ότι ξυπνά κουρασμένος.
Σε αυτό το σημείο αντί για κούραση, που είναι ένα φυσιολογικό συναίσθημα το οποίο εξαλείφεται με την ξεκούραση, ο ασθενής βιώνει πλέον εξάντληση που εναλλάσσεται με υπερένταση. Αυτό δυσκολεύει τους ασθενείς να ξεκουραστούν ικανοποιητικά και να ανακτήσουν ενέργεια.
Αυτό οφείλεται σε μεταβολικές και ορμονικές διαταραχές που επιδρούν στους μηχανισμούς παραγωγής ενέργειας του οργανισμού. Η κόπωση και η εξάντληση επηρεάζουν σημαντικά την καθημερινότητα και έχουν έντονο αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής ασθενών με αυτοάνοσο.
10. Περιορισμός στις Καθημερινές Δραστηριότητες
Ο χρόνιος πόνος
Η έλλειψη ενέργειας και η εξάντληση
Οι γαστρεντερικές διαταραχές
Η χρόνια φλεγμονή
Οι διαταραχές στη διάθεση
Το χαμηλό ή το αυξημένο σωματικό βάρος
Η μειωμένη πνευματική διαύγεια
Οι διαταραχές του ύπνου
Η ευαισθησία στις λοιμώξεις
Τα αυτοάνοσα νοσήματα στην πλειοψηφία τους, δεν συνδέονται με σημαντική μείωση του προσδόκιμου επιβίωσης. Ωστόσο, διαταράσσουν σε μεγάλο βαθμό την καθημερινότητα και την ποιότητα ζωής των ατόμων που πάσχουν από αυτά.
Ελλείψεις & Μεταβολικές Διαταραχές που Συνδέονται με τα Αυτοάνοσα Νοσήματα
Ελλείψεις του οργανισμού και μεταβολικές διαταραχές επηρεάζουν τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος και συνδέονται άμεσα με την ανάπτυξη αυτοάνοσου νοσήματος[1-3].
Aσθενείς με αυτοανοσία, έχουν κοινές ελλείψεις και μεταβολικές διαταραχές μεταξύ τους, ανεξάρτητα από το είδος αυτοάνοσου νοσήματος που έχουν εκδηλώσει[2,3].
Η ιατρική παρακολούθηση των ασθενών με αυτοάνοσο νόσημα πρέπει να συνδυάζει τόσο τον έλεγχο της φλεγμονής και της συμπτωματολογίας της νόσου, όσο και τη διόρθωση των ελλείψεων και των μεταβολικών διαταραχών που οδήγησαν στην ανάπτυξη της.
Η διενέργεια ειδικών εξετάσεων είναι απαραίτητη, καθώς πρέπει να καταγραφούν οι ακριβείς ελλείψεις και μεταβολικές διαταραχές που οδήγησαν στην ανάπτυξη της νόσου, ώστε να σχεδιαστεί ολοκληρωμένα το θεραπευτικό πλάνο για την αντιμετώπισή της.
Ειδικές Εξετάσεις Καθορίζουν την Πορεία των Αυτοάνοσων Νοσημάτων
Οι συγκεκριμένες εξετάσεις απευθύνονται σε ασθενείς που έχουν διαγνωστεί με αυτοάνοσο ή χρόνια νόσημα. Πρόκειται για μια ευαίσθητη μέθοδος μέτρησης, που ανιχνεύει τις ελλείψεις του οργανισμού και τις μεταβολικές διαταραχές που συνδέονται με την πορεία και την εκδήλωση αυτής της κατηγορίας ασθενειών[1,4-8].
Ο ακριβής εντοπισμός και η αντιμετώπιση των μεταβολικών διαταραχών, γίνεται αποκλειστικά με τη διενέργεια ειδικών εξετάσεων που αναλύουν μικρά μόρια στο αίμα.
Οι συγκεκριμένες εξετάσεις ονομάζονται μεταβολομικές αναλύσεις. Μετράνε πολύ μικρά μόρια που συμμετέχουν στις χημικές αντιδράσεις του οργανισμού. Το πλεονέκτημά τους είναι ότι καταγράφουν τις ακριβείς ελλείψεις και μεταβολικές διαταραχές, καθιστώντας έτσι αποτελεσματική την αντιμετώπιση των αυτοάνοσων νοσημάτων.
Η στοχευμένη διόρθωση των ελλείψεων και η αποκατάσταση των μεταβολικών παραγόντων κινδύνου είναι απαραίτητες για την αντιμετώπιση:
της φλεγμονής και του χρόνιου πόνου
της εξέλιξης της νόσου
της έκπτωσης του ανοσοποιητικού συστήματος
του περιορισμού της δραστηριότητας στην καθημερινή ζωή
της δυσλειτουργίας του γαστρεντερικού
των μειωμένων επιπέδων ενέργειας και των διαταραχών της διάθεσης και του ύπνου
Δείκτες που Ανιχνεύονται μέσω της Εξέτασης Metabolomic Analysis®
Οι Μεταβολομικές Αναλύσεις ανιχνεύουν δείκτες που εντοπίζουν:
τις ελλείψεις σε βιταμίνες, ένζυμα, μεταλλικά στοιχεία, αμινοξέα, και ωμέγα 3 λιπαρά οξέα
μεταβολικές διαταραχές όπως η αντίσταση στην ινσουλίνη
τη διαχείριση της φλεγμονής
την ικανότητα παραγωγής ενέργειας (μιτοχονδριακή λειτουργία)
την αντιοξειδωτική ικανότητα του οργανισμού
την κατάσταση της εντερικής χλωρίδας (μικροβίωμα)
την παρουσία διαταραχών στο μεταβολισμό των πρωτεϊνών, των υδατανθράκων και των λιπιδίων
διαταραχές στη λειτουργία του νευρικού συστήματος
διαταραχές στην ορμονική λειτουργία
Μέχρι και λίγα χρόνια πριν, η ακριβής καταγραφή των ελλείψεων σε κάθε άτομο ήταν ιδιαίτερα δύσκολη με τις κλασσικές μεθόδους μέτρησης. Έτσι η διόρθωση τους βασιζόταν σε γενικές οδηγίες. Τα τελευταία χρόνια, με τη χρήση μεταβολομικών αναλύσεων, ανιχνεύονται μικρά μόρια που συμμετέχουν στις χημικές αντιδράσεις του οργανισμού και καταγράφουν με ακρίβεια τις ελλείψεις και τις μεταβολικές διαταραχές[1].
Σήμερα η ιατρική διαθέτει περισσότερα εργαλεία από αυτά που διέθετε δέκα ή πέντε μόλις χρόνια πριν. Στοχευμένες ιατρικές παρεμβάσεις για τη διόρθωση των ελλείψεων του οργανισμού, σε συνδυασμό με τη χρήση νέων αποτελεσματικότερων και πιο φιλικών φαρμακευτικών αγωγών, αλλάζουν την πορεία της νόσου και την ποιότητα ζωής αυτών των ασθενών[2-3,9-10].
(DR. ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ )