Τι είναι
Εγκεφαλικό: Τι είναι και πώς προκαλείται;
Το εγκεφαλικό προκαλείται όταν διακόπτεται απότομα η κυκλοφορία του αίματος προς ένα τμήμα του εγκεφάλου. Χωρίς την παροχή αίματος τα εγκεφαλικά κύτταρα σταδιακά νεκρώνονται και εμφανίζεται αναπηρία ανάλογα με την περιοχή του εγκεφάλου που προσβάλλεται.
Επιπτώσεις και Αντιμετώπιση
Επίπτωση του εγκεφαλικού
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό για το Εγκεφαλικό, ετησίως 17 εκατομμύρια άνθρωποι υφίστανται εγκεφαλικό και από αυτούς 6 εκατομμύρια πεθαίνουν. Είναι η δεύτερη αιτία θανάτου και η πρώτη αιτία αναπηρίας παγκοσμίως και γι’ αυτό το αποτύπωμά του είναι σοβαρό πάνω σε όλες τις πτυχές της ζωής. Το εγκεφαλικό δεν επηρεάζει μόνο τον ίδιο τον ασθενή, αλλά έχει επιπτώσεις στον κοινωνικό του περίγυρο, την οικογένεια και τον εργασιακό του τομέα. Επίσης, αντίθετα με την κοινή πεποίθηση μπορεί να συμβεί σε οποιονδήποτε, σε οποιαδήποτε ηλικία, ανεξαρτήτως φύλου και φυσικής κατάστασης.
Αντιμετώπιση του εγκεφαλικού
Το εγκεφαλικό είναι ένα πολυσύνθετο ιατρικό πρόβλημα και είναι ζωτικής σημασίας να γίνει ευρύτερα γνωστό ότι θεραπεύεται. Η έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων και η ορθή διαχείρισή του ως υπερεπείγουσα κατάσταση, με αντιμετώπιση σε Μονάδα Εγκεφαλικών, μπορούν να βελτιώσουν εξαιρετικά την έκβαση του ασθενούς.
Συμπτώματα
Ποια είναι τα Συμπτώματα του εγκεφαλικού;
Ανάλογα με το τμήμα του εγκεφάλου που προσβάλλεται προκύπτουν τα αντίστοιχα συμπτώματα, με το κύριο χαρακτηριστικό ότι εγκαθίστανται απότομα, αιφνίδια. Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα είναι η αδυναμία ή το μούδιασμα σε πρόσωπο, χέρι ή πόδι, δυσκολία στην επικοινωνία, διαταραχή της όρασης, διαταραχή της ισορροπίας ή ξαφνικός πολύ δυνατός πονοκέφαλος. Πολλοί άνθρωποι όμως δυσκολεύονται να θυμηθούν όλα τα παραπάνω και τη στιγμή του εγκεφαλικού είναι ακόμη πιο δύσκολο. Γι’ αυτό υπάρχουν διάφοροι μνημονικοί κανόνες των κυριότερων συμπτωμάτων.
Ένας εύκολος τρόπος να θυμάται κανείς τα συμπτώματα του εγκεφαλικού είναι να σκεφτεί ΑΠΛΑ:
Άκρο: Αδυναμία ή μούδιασμα σε ένα άκρο (στο χέρι ή/και στο πόδι)
Πρόσωπο: Αδυναμία στη μισή πλευρά του προσώπου
Λόγος: Δυσκολία στο λόγο, ακατανόητες λέξεις ή καθόλου λόγος
Άμεσα: Αν κάποιο από τα συμπτώματα έχει εμφανιστεί ξαφνικά πρέπει άμεσα να πάμε στο νοσοκομείο που ιδανικά διαθέτει Μονάδα Εγκεφαλικών.
Είναι σημαντικό να τονιστεί πως ένας στους τέσσερις που έχουν υποστεί εγκεφαλικό, υφίστανται και δεύτερο. Οι ασθενείς αυτοί και το περιβάλλον τους θα πρέπει να είναι επαρκώς ενημερωμένοι και προετοιμασμένοι, ώστε αν προκύψει ανάγκη να κινηθούν γρήγορα.
Ο χρόνος είναι πολύ σημαντικός για το εγκεφαλικό
Κάθε λεπτό που περνά 2 εκατομμύρια κύτταρα νεκρώνονται, που σημαίνει ότι η αναπηρία που καταλείπεται στον ασθενή αυξάνεται κάθε λεπτό. Γι’ αυτό είναι ζωτικής σημασίας η άμεση αναζήτηση ιατρικής φροντίδας. Σε ασθενείς με ισχαιμικό εγκεφαλικό, έως 4,5 ώρες από την εγκατάσταση, που πληρούν συγκεκριμένα κριτήρια, χορηγείται θρομβολυτική αγωγή (διαβάστε για το ισχαιμικό επεισόδιο εδώ ). Η θρομβόλυση αποκαθιστά την κυκλοφορία του αίματος και επαναφέρει τη λειτουργία του εγκεφάλου. Όσο νωρίτερα χορηγείται τόσο καλύτερα είναι τα αποτελέσματα της θεραπείας και τόσο μικρότερη η αναπηρία που μένει στον ασθενή. Η θεραπευτική προσέγγιση μπορεί να περιλαμβάνει και μηχανική θρομβεκτομή έως και 24 ώρες μετά το επεισόδιο με τη χρήση κατάλληλου απεικονιστικού λογισμικού.
Μονάδα Εγκεφαλικών
Ιδανικά όλοι οι ασθενείς με εγκεφαλικό θα πρέπει να νοσηλεύονται σε Μονάδα Εγκεφαλικών. Τα πλεονεκτήματα της ύπαρξης Μονάδας Εγκεφαλικών και της νοσηλείας σε αυτή, έναντι της παρακολούθησης σε όροφο, είναι πολλαπλά.
Εξειδίκευση: Οι ασθενείς αντιμετωπίζονται από εξειδικευμένους νευρολόγους με συγκεκριμένα πρωτόκολλα ενεργειών. Έτσι διασφαλίζεται η ομοιογενής προσέγγιση των ασθενών βάσει των παγκοσμίως κατοχυρωμένων κατευθυντήριων οδηγιών.
Χρόνος: Η οργανωμένη προσέγγιση με εξειδικευμένο προσωπικό, μέσα και τυποποιημένες διαδικασίες εξασφαλίζει ταχύτερη εκτίμηση, ταχύτερη διάγνωση και ταχύτερη θεραπεία.
Ποιότητα: Τα στατιστικά αποδεικνύουν πως η οργάνωση Μονάδας Εγκεφαλικών οδηγεί σε αύξηση χορήγησης θρομβολυτικής θεραπείας, μειώνει τη θνητότητα και τις ενδονοσοκομειακές επιπλοκές και αυξάνει τις πιθανότητες πλήρους επανένταξης του ασθενή στην κοινωνία.
Τέλος, αξίζει να σημειωθεί το οικονομικό όφελος της νοσηλείας σε Μονάδα Εγκεφαλικών για το σύστημα υγείας. Ασθενείς που λαμβάνουν θεραπεία μειώνουν την ενδονοσοκομειακή παραμονή τους στο 1/3, απαιτείται μικρότερος ή καθόλου χρόνος αποκατάστασης και αποθεραπείας και ταυτόχρονα η υπολειπόμενη αναπηρία ελαχιστοποιείται. Έτσι, μπορούν να επιστρέψουν γρηγορότερα στο πρότερο επίπεδο λειτουργικότητας και παραμένουν ενεργοί στο κοινωνικό σύνολο.
Τεχνητή Νοημοσύνη
Νέες δυνατότητες στη διάγνωση και θεραπεία του εγκεφαλικού με την χρήση τεχνητής νοημοσύνης
Η διαχείριση των ασθενών με εγκεφαλικό εξαρτάται σημαντικά από τις πληροφορίες που λαμβάνονται από την απεικόνιση του εγκεφάλου στην οξεία φάση και μάλιστα από την ταχύτητα με την οποία οι πληροφορίες αυτές φτάνουν στον ειδικό νευρολόγο, καθώς όσο γρηγορότερα πραγματοποιηθεί η απεικονιστική διερεύνηση τόσο γρηγορότερα θα δοθεί θεραπεία στον ασθενή. Τη λύση στο παραπάνω πρόβλημα φέρνει η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης (Artificial Intelligence).
Η Μονάδα Εγκεφαλικών της Ευρωκλινικής, επενδύοντας στις καινοτόμες τεχνολογίες, είναι η μόνη στην Ελλάδα που διαθέτει το πρωτοποριακό λογισμικό τεχνητής νοημοσύνης «e-Stroke» της εταιρείας Brainomix, για την καλύτερη και πιο αποτελεσματική διάγνωση και θεραπεία των ασθενών με εγκεφαλικό επεισόδιο.
Το «e-Stroke» αποτελεί ένα υπερσύγχρονο διαγνωστικό λογισμικό Τεχνητής Νοημοσύνης (Artificial Intelligence), το οποίο παρέχει μεγαλύτερη αξιοπιστία και ταχύτητα στη διαγνωστική προσπέλαση των απεικονιστικών εξετάσεων του εγκεφάλου, προσδιορίζοντας με ακρίβεια το μέγεθος και την περιοχή του εγκεφάλου που πάσχει από εγκεφαλικό. Με αυτό τον τρόπο, ο ασθενής λαμβάνει τη βέλτιστη απεικονιστική προσέγγιση με ελαχιστοποίηση των παρενεργειών από ακτινοβολία και σε συνδυασμό με την εξειδικευμένη ιατρική προσέγγιση, επιταχύνεται η διαδικασία λήψης αποφάσεων και αυξάνεται κατά 70% το ποσοστό των ασθενών που μπορούν να δεχθούν θεραπεία.
Ζησιμοπούλου Βάσω
Επικεφαλής Μονάδας Εγκεφαλικών, Ευρωκλινική Αθηνών
