Miriam Mc Connon: Μια Ιρλανδή καλλιτέχνης που εμπνέεται από την αφήγηση των εκτοπισμένων
Η Miriam Mc Connon γεννήθηκε στο Δουβλίνο της Ιρλανδίας το 1977. Τώρα ζει και εργάζεται στην Κύπρο και είναι γνωστή στην τοπική κοινωνία της Πάφου . Εκθέτει και στις δύο χώρες και διεθνώς. Έργα της βρίσκονται σε κρατικές συλλογές στην Ιρλανδία και την Κύπρο.Η τρέχουσα πρακτική της εξετάζει την εγχώρια αφήγηση των εκτοπισμένων μετά από συγκρούσεις, εξετάζοντας τον παραλληλισμό μεταξύ του πρόσφυγα και του μη πρόσφυγα τις τελευταίες πέντε δεκαετίες. Η Miriam Mc Connon εργάζεται στην εγκατάσταση, το σχέδιο και τη ζωγραφική..
Ως καλλιτέχνης, η Miriam Mc Connon δουλεύει με οικογένειες οι οποίες έχουν πρόσφατα ή στο παρελθόν εκτοπιστεί λόγων πολέμων. Η δουλειά της αποσκοπεί στο να διακρίνει την ατομική εμπειρία της μετατόπισης από την συλλογική. Η νέα σειρά των έργων της Miriam κοιτάζει τις αντίθετες αφηγήσεις του πρόσφυγα και του μη πρόσφυγα. Τα έργα της ενσωματώνει προσωπικά αντικείμενα από μεταναστευτικό ταξίδι του πρόσφυγα. Αυτές οι οπικές μαρτυρίες αποκαλύπτουν μια ομοιότητα μεταξύ των τρεχόντων παγκόσμιων περιορισμών λόγω της παντημίας κορωνοϊου και της σταθερής πραγματικότητας για όσους εκτοπίστηκαν από συγκρούσεις και από πόλεμο. Αλλάζοντας την ταυτότητα ενός αντικειμένου στο έργο της, στοχεύεινα αλλάξει τις αντιλήψεις. Τα διαβατήρια γίνονται σκηνές σε ένα καταυλισμό προσφύγων, τα πυρομαχικά από ένα παιδικό όπλο γίνονται λουλούδια, ένα βραχιόλι για βρέφη παίρνει τη μορφή δεξαμενής και οι φάκελοι γίνονται σπίτια…
Σε συνέντευξη που παραχώρησε αναφέρθηκε στην πορεία της, στην εγκατάσταση της στην Κύπρο, αλλά και στην συνεργασία της με το Πετρίδειο Ίδρυμα στο πλαίσιο της οποίας ετοιμάζει μια έκθεση ζωγραφικής στην Παλιά Ηλεκτρική
Από την Ιρλανδία στην Πάφο μιλήστε μας λίγο για αυτό και πόσο σας εμπνέει αυτή η παραθαλάσσια πόλη της Κύπρου η πόλη του Αγαπήνωρ…
Το 1999 ήρθα στην Έμπα για την παρακολούθηση ενός μεταπτυχιακού προγράμματος, και αμέσως μετά την αποφοίτηση μου, από την Σχολή Καλών Τεχνών του Δουβλίνου. Ήμουν με το γνωστό καλλιτέχνη Στας Παράσχο.Τον καλλιτέχνη με το διεθνές εκτόπισμα που άφησε την δική του σφραγίδα. Για μένα αποτέλεσε μια πολύ καλή ευκαιρία για να ζωγραφίζω… αλλά και για να κάνω πειράματα στην Τέχνη. Η Λέμπα για μένα αποτελεί ένα πολύ όμορφο χωριό που αποτελεί φυτώριο πολιτισμού .Μετά επέστρεψα πίσω στην Ιρλανδία για τρία με τέσσερα χρόνια , εργάστηκα ως Καθηγήτρια μέσα στην Εθνική Πινακοθήκη διδάσκοντας . Επίσης παρείχα στήριξη σε κέντρο τοξικομανών που ήταν όλοι έφηβοι . Ακολούθως επέστρεψα μαζί με τον σύζυγο μου το 2003 στην Κύπρο.
Διακρίνεστε για την δραστηριότητα σας στις τέχνες … πως προέκυψε αυτό και από πότε;
Από μικρή ηλικία . Ζωγράφιζα σαν χόμπι και όταν άρχισε η φοίτηση μου στο Λύκειο άρχισα να κάνω το μεγάλο έργο – πορτοφόλιο που αφορά πολλά έργα για να βρεις θέσεις στην Σχολή Καλών Τεχνών. Δούλευα για πολλά χρόνια με αυτά τα έργα και σε ηλικία 18 ετών ξεκίνησα το Πανεπιστήμιο. Ήμουν λίγο μικρή και ήμουν τυχερή που είχα μια θέση μέσα στην Σχολή Καλών Τεχνών. Η Σχολή Καλών Τεχνών στο Δουβλίνο έχει πολύ καλή φήμη και με ιστορία τριακοσίων ετών. Ήταν για μένα πολύ καλή η αρχή που έκανα . Αποφοίτησα μετά από 4 χρόνια. Πάντοτε είχα εργαστήριο Τέχνης πρώτα στο Δουβλίνο και μετά εδώ στην Επαρχία Πάφου.Εργάζομαι ως καλλιτέχνης.
Το “Μεγάλο Τάμα” θα μπορούσε να χαρακτηριστεί σταθμός στην καριέρα σας ;Τόσο στην Ιρλανδία όσο και στην Πάφο;
Ναι πρόκειται για ένα από τα πλέον εμβληματικά έργα μου , μία εγκατάσταση εξωτερικού χώρου που δημιουργήθηκε για την συμμετοχή της Ιρλανδίας στην προεδρία της ευρωπαϊκής ένωσης. Πιο πριν, από το Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπου, μου ανατέθηκε και δημιούργησα την εξωτερική εγκατάσταση “Το Μεγάλο Τάμα” στον χώρο της Αγίας Σολομονής στην Πάφο, για τη συμμετοχή της Κύπρου στην προεδρία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Πρόκειται για ένα τεράστιο εικαστικό δρώμενο που κάλυψε με άσπρο ύφασμα τον προαύλιο χώρο της κατακόμβης της Αγίας Σολομονής στην Κάτω Πάφο. Σύμπτωση αποτέλεσε που η επόμενη χώρα ήταν η Ιρλανδία και έτσι πιο μεγάλο το έργο το δημιούργησα στην Ιρλανδία σε μια προσπάθεια να συνδέσουμε τις δύο χώρες που είχαν υποφέρει από την οικονομική κρίση. Δυστυχώς στην Ιρλανδία καταστράφηκε το έργο προ των εγκαινίων του. Έπρεπε λοιπόν να το δημιουργήσω εκ νέου . Ήμουν λίγο άτυχη. Ωστόσο το Γραφείο Τέχνης στο Δουβλίνο με βοήθησε πολύ ακόμη και με οικονομική στήριξη … Ήταν φανταστείτε ένα ύφασμα περίπου 600 τετραγωνικά μέτρα και έπρεπε σε τέσσερις εβδομάδες να δημιουργηθεί εκ νέου . Εγκαταστάθηκε σε ένα πολύ μεγάλο και κεντρικό πάρκο στο Δουβλίνο. Τώρα τον Οκτώβριο μήνα θα δημιουργήσω ακόμη ένα δημόσιο έργο πάλι στο Δουβλίνο σε ένα πάρκο πλησίον με το κεντρικό . Το νέο έργο τέχνης θα αποτελεί αφιέρωση για τα θύματα από την πανδημία του Covid- 19. Στην Ιρλανδία και στην Βόρεια Ιρλανδία έχουν αποβιώσει περίπου 9.000 άνθρωποι από την πανδημία τα τελευταία δύο χρόνια. Αυτό θα είναι μια αφιέρωση λοιπόν για τους ανθρώπους που έχουν χαθεί… Πρέπει ωστόσο εκτιμώ αυτό το έργο να φρουρείται, τουλάχιστον για τις ημέρες προ των εγκαινίων .
Eγκαινιάσατε πρόσφατα μια νέα προσπάθεια με το Πετρίδειο Ίδρυμα . Τι θα περιλαμβάνει αυτή… και πότε να αναμένουμε τον χρόνο πραγματοποίησης της …
Ναι στην Πάφο θα δημιουργήσουμε μια έκθεση που θα τη χορηγήσει το Πετρίδειο Ίδρυμα το Σεπτέμβριο μήνα στην χώρο της Παλαιάς Ηλεκτρικής. Πρόκειται για μια ομαδική έκθεση με τους καλλιτέχνες της Πάφου αλλά και άλλων καλλιτεχνών που ζουν στην Πάφο και είναι μέλη του Επιμελητηρίου Καλών Τεχνών Κύπρου. Είναι μια θεματική έκθεση και σκεφτόμαστε μέσα απ’ αυτήν να ξεκινήσει ένας διάλογος, ώστε να ακουστούν οι εμπειρίες των καλλιτεχνών αλλά και οι καλλιτέχνες να ερμηνεύσουν τα έργα τους στο κοινό με τις δικές τους εμπειρίες. Η έκθεση θα είναι διάρκειας δέκα ημερών και εύχομαι να την επισκεφτούν οι μαθητές των σχολείων , οι ντόπιοι αλλά και οι τουρίστες. Θα είναι μια έκθεση που έχει να γίνει πολλά χρόνια με τους καλλιτέχνες της Πάφου. Εκτιμώ ότι είναι κάτι πολύ θετικό.
Πόσο σας έχει αγγίξει αυτή η προσφυγιά και η μεταναστευτική ροή ανθρώπων από χώρες της Μέσης Ανατολής που παρατηρείται έντονα κυρίως αυτά τα χρόνια; Έχετε επηρεαστεί απ’ αυτό . Το αποτυπώνεται αυτό στα έργα σας ;
Ειδικά στην πρόσφατη δουλειά μου , κοιτάζω προσωπικά τις προσωπικές εμπειρίες της μετατόπισης από συγκεκριμένους ανθρώπους που έχω γνωρίσει στην Πάφο. Όχι μόνο τις πρόσφατες εμπειρίες ανθρώπων αλλά και των ανθρώπων που έχουν εκτοπιστεί παλαιότερα, στην ιστορία . Έχω μιλήσει με αρκετούς Κύπριους αλλά και άλλους από την Περσία, την Σερβία . Δυστυχώς ένας πόλεμος γυρίζει σε διάφορους τόπους και κάποτε ξεχνούμε . Είναι κάτι που μπορεί να γίνει σε οποιαδήποτε χώρα. Κάποτε δεν βλέπουμε ένα πρόσφυγα στο παρελθόν με το ίδιο μάτι, με τους πρόσφυγες που είναι στη ζωή μας σήμερα. Κάποτε βλέπουμε ταινίες από το Β Παγκόσμιο Πόλεμο ή και πρόσφατα και επιδεικνύουμε συμπόνοια. Αλλά ο κόσμος δυστυχώς δεν έχει την ίδια συμπόνοια για αυτούς που δυσκολεύονται σήμερα και προσπαθούν να προσαρμοστούν στην κοινωνία αν και έχουν τς εμπειρίες του πολέμου νωπές στο μυαλό τους. Αυτό που προσπαθώ να κάνω είναι να διακρίνω λίγο την ατομική εμπειρία του πρόσφυγα από την συνολική. Τότε έχεις μεγαλύτερη συμπόνοια για τον προσφυγικό κόσμο.
Έχετε επισκεφτεί καταυλισμούς προσφύγων από τους οποίους έχετε εμπνευστεί έχετε νιώσει το δράμα του πρόσφυγα ;
Δουλεύω εθελοντικά σε ένα κέντρο που ονομάζεται “Καταφύγιο μάθησης “ βρίσκεται κοντά στο round about της Τεχνικής Σχολής Πάφου . Πηγαίνω κάθε Τετάρτη το απόγευμα και με άλλους εθελοντές βοηθούμε τα παιδιά με το διάβασμα τους στο σχολείο. Επίσης έχω γνωρίσει μέσα από τα δύο παιδιά μου στο σχολείο και άλλες μητέρες που περιμένουν να σχολάσουν τα παιδιά τους. Συνήθως από την Συρία την Ιορδανία είναι τα παιδιά στο κέντρο . Έχουμε ωστόσο και αρκετούς φίλους από διάφορες χώρες. Είναι πολύ όμορφο να βλέπεις κόσμο να προχωρά με την ζωή … Ελπίζω λοιπόν η ζωή να γίνει πιο εύκολη, ειδικά για τα παιδιά .
Πάφος 2017 πόσο σας άγγιξε όλη αυτή η προσπάθεια … που για όλους μας αποτέλεσε μια οπτασία αναμνήσεων
Ήταν μια καταπληκτική χρονιά . Η Πάφος έδειξε ότι μπορεί να κάνει πολλά πράγματα σε διάφορους τομείς με χορό, θέατρο, με εκθέσεις . Του κόσμου του άρεσε, ωστόσο τώρα …νομίζω του λείπει.. Έχει πολλά κέντρα που διοργανώνουν εκδηλώσεις πολιτισμού, όπως ο Χώρος Πολιτισμού Τεχνόπολις, το Κέντρο Τεχνών Κίμωνος και άλλα στην πόλη μας. Ο Δήμος Πάφου υποσχέθηκε ότι θα διορίσει έναν καλλιτεχνικό διευθυντή , περιμένουμε ακόμα και ελπίζω να γίνει σύντομα. Τότε το 2017 είχαμε ένα Γραφείο να πηγαίνουμε ήταν μια καθαρή διαδικασία. Θα ήταν ένα καλά να υπήρχε ένα ετήσιο ποσό που θα δίδονταν για τον χορό το θέατρο και τα λοιπά… και ο κόσμος θα μπορούσε κάθε χρόνο να υποβάλει μια αίτηση… Επίσης ένας καλλιτεχνικός διευθυντής θα είναι γνώστης για τις επιχορηγήσεις από την ΕΕ.
Το 2017 έκανα ένα δικοινοτικό έργο με τα παιδιά της Πάφου και της Κερύνειας. Τώρα πέρασαν τα χρόνια, ωστόσο δημιουργήθηκαν δύο τσιμεντογραφίες, ήταν δημόσια έργα ένα έργο βρίσκεται στο Κέντρο Νεολαίας Πάφου και το άλλο είναι στην Κερύνεια . Είναι πολύ όμορφο γιατί τώρα αυτά τα παιδιά μεγάλωσαν είναι μαθητές του Γυμνασίου και άλλα στο Λύκειο και θυμούνται αυτή την εμπειρία. Ήθελα να πω ότι θα ήταν ωραία αν είχαμε την ευκαιρία να κάνουμε ένα έργο και να βρεθούν αυτά τα παιδιά και πάλι μαζί. Ήταν ένα project με τον Κώστα Οικονόμου και μάθαμε όλοι αυτή την τεχνική της τσιμεντογραφίας και το μοιραστήκαμε με τους Τουρκοκυπρίους. Ήταν πολύ όμορφο και έργο με πολλά θετικά μηνύματα. Μακάρι να γίνουν και πιο πολλά τέτοια έργα σύντομα.
Στις καλλιτεχνικές σας εγκαταστάσεις τι αντικείμενα χρησιμοποιείτε;
Στους πίνακες μου συνήθως έχω αντικείμενα που συνήθως χρησιμοποιούμε στην καθημερινότητα μας στην ζωή μας και αναγνωρίζονται εύκολα. Τα έργα που έχω δημιουργήσει από τους πρόσφυγες μετανάστες είναι συνήθως κάποια αντικείμενα που έχουν σημασία για το ταξίδι τους από την χώρα τους έως εδώ. Αντικείμενα που κάποτε συμβολίζουν την προσαρμογή τους στην νέα τους ζωή, ή κάποια άλλα που τους λείπουν από την χώρα τους.
Βιογραφικό της Miriam Mc Connon
Η Miriam Mc Connon γεννήθηκε το 1977 στο Δουβλίνο. Αποφοίτησε από την Εθνική Σχολή Καλών Τεχνών της Ιρλανδίας το 1999 με πτυχίο στην ζωγραφική. To 2000 τελείωσε ένα μεταπτυχιακό στο Cyprus College of Art στην Λέμπα.
Το φθινόπωρο του 2012 είχε επιλεχθεί ως μία από τους καλλιτέχνες για να συμμετάσχει στην 5η Biennale του Πεκίνου και στην VIII Biennale of drawing στο Πίλσεν της Τσεχίας. Τον Σεπτέμβριο του 2012 δημιούργησε την εξωτερική εγκατάσταση «Το Μεγάλο Τάμα» στον χώρο της Αγίας Σολομονής στην Πάφο και το «Touring Tama» στην Ιρλανδία για την Προεδρία της ΕΕ από τις δύο χώρες.
Το φθινόπωρο του 2015 επιλέχθηκε για δεύτερη φορά στην Biennale του Πεκίνου. Την άνοιξη 2016 η Μίριαμ συντόνισε το δικοινοτικό έργο Common Ground για το Πάφος 2017, Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης. Στο έργο αυτό συμμετείχαν παιδιά από την Κερύνεια και από την Πάφο. Το σχετικό ντοκιμαντέρ του πρότζεκτ του Common Ground, έχει ήδη προβληθεί σε διάφορα φεστιβάλ κινηματογράφου στο εξωτερικό, όπως Νέα Υόρκη, Σάντα Φε, Αθήνα, Δελχί, Αλεξάνδρεια και αλλού.
Το 2017 συμμετείχε στο Cementography Project για το Πάφος 2017 όπου δημιούργησε δημόσιο έργο εξωτερικού χώρου στην Πάφο. Την ίδια χρονιά δημιούργησε την δημόσια εγκατάσταση εσωτερικού χώρου «The House of Letters».
Έχει κάνει ομαδικές και ατομικές εκθέσεις σε Ιρλανδία, Νέα Υόρκη, Λονδίνο και Κύπρο. Τα έργα της βρίσκονται σε δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές και στις Δημοτικές Πινακοθήκες της Λευκωσίας και Λεμεσού και στις συλλογές της Τράπεζας Κύπρου, της ΑΗΚ, της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου, στην Ιρλανδική Kρατική συλλογή (OPW), και στην Barclays Bank Ιρλανδίας.
Η Μίριαμ ζει και εργάζεται στην Πάφο. Την αντιπροσωπεύει στην Κύπρο η Gallery Apocalypse και στην Ιρλανδία η Olivier Cornet Gallery.
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΠΕΤΡΙΔΕΙΟΥ ΙΔΡΎΜΑΤΟΣ
