Ο Καίσαρας δεν ήταν συνηθισμένος να ακούει “όχι”, ιδιαίτερα από τον στρατό του. Αψηφώντας ανοιχτά τις εντολές του, οι άντρες του σταύρωσαν τα χέρια και αρνήθηκαν να συνεχίσουν να προελαύνουν. Αυτό εξαγρίωσε τον σπουδαίο στρατηγό. Ο Καίσαρας έβγαλε την περικεφαλαία του και την πέταξε. Ήθελε να βεβαιωθεί ότι όλος ο στρατός θα είχε το βλέμμα στραμμένο πάνω του και θα έβλεπε αυτό που θα έκανε στη συνέχεια. Αν ήταν να πεθάνει προσπαθώντας να τους παρακινήσει, θα το έκανε, και ήθελε να είναι μάρτυρες του θανάτου του.
Βρισκόμαστε στο έτος 45 π.Χ.. Ο στρατός του ήταν εξαντλημένος. Εδώ και καιρό καταδίωκαν ανηλεώς τον εχθρό και αντί να τους δώσει χρόνο να ξεκουραστούν, ο Καίσαρας διέταξε τους άντρες του να επιτεθούν ξανά. Στην αρχή τον υπάκουσαν και εφόρμησαν προς τον αντίπαλο στρατό που ήταν σχεδόν διπλάσιος σε μέγεθος. Καθώς έφτασαν σε απόσταση βολής, ο εχθρός εξαπέλυσε βροχή από λόγχες- ξύλινα κοντάρια μήκους δύο μέτρων με μεγάλες σιδερένιες μύτες ακονισμένες σαν ξυράφι. Πολλοί από τους στρατιώτες του Καίσαρα που βρίσκονταν στην πρώτη γραμμή έπεσαν νεκροί. Φοβισμένοι, εξουθενωμένοι και περιτριγυρισμένοι από τους σκοτωμένους συμπολεμιστές τους, οι άντρες του σταμάτησαν την προέλαση.
Ο στρατός, που αψήφησε τις εντολές του για επίθεση και έδειξε πρωτοφανή ατολμία στη θέα των εχθρικών θέσεων, δεν υπαναχωρούσε. Η ζέστη πρέπει να ήταν ανυπόφορη κάτω από τον καυτό ήλιο της Ισπανίας, σε συνδυασμό με το βάρος της πανοπλίας και των όπλων που κουβαλούσαν, αλλά και πάλι έκριναν πως ήταν καλύτερα να σταθούν εκεί παρά να ορμήσουν προς τον βέβαιο θάνατο. Για τον Καίσαρα, η κατάσταση ήταν κρίσιμη. Έπρεπε να προχωρήσουν- δεν υπήρχε περιθώριο για άλλες καθυστερήσεις. Τι μπορούσε να κάνει; Πώς θα μπορούσε ένας άνθρωπος να παρακινήσει έναν ολόκληρο στρατό, να τον κάνει να ξεπεράσει το πείσμα του και να επιτεθεί;
Περνώντας από την ασφάλεια των πίσω θέσεων στην πρώτη γραμμή, ο Καίσαρος ψυχολόγησε τα στρατεύματά του. Μια συνηθισμένη για τα ρωμαϊκά δεδομένα αντίδραση θα ήταν να τιμωρήσει παραδειγματικά κάποιους απ’ όσους είχαν εκφράσει δυσαρέσκεια: να διατάξει το μαστίγωμα ή τη θανάτωση κάποιων για να στείλει το μήνυμα στους υπόλοιπους. Οι σύγχρονοί του θα είχαν θεωρήσει μια τέτοια πράξη δικαιολογημένη, αν όχι επιβεβλημένη. Αλλά ο Καίσαρας ήταν διαφορετικός. Σε τι θα τον ωφελούσε να ασκήσει ένα τέτοιο εκδικητικό δικαίωμα και να τιμωρήσει τους στρατιώτες του; Θα συνέχιζαν να μην τον υπακούν και το μόνο που θα κατάφερνε ήταν να τους προκαλέσει αγανάκτηση. Για τον Καίσαρα, ήταν σαφές τι έπρεπε να κάνει. Αν ο στρατός του δεν ήταν διατεθειμένος να επιτεθεί, θα το έκανε εκείνος, μόνος του.
Αφού έβγαλε την περικεφαλαία του και βεβαιώθηκε ότι τον έβλεπαν όλοι, ο Καίσαρας αμφισβήτησε τη γενναιότητά τους. Έπειτα γύρισε και όρμησε προς τον εχθρικό στρατό. Μόνος του. Ένας Ρωμαίος στρατηγός, με το ξίφος στο χέρι, έτρεχε ακάλυπτος για να συγκρουστεί με έναν ολόκληρο στρατό.
Ο Καίσαρας έδινε το παράδειγμα ακόμη και όταν βρισκόταν αντιμέτωπος με τον βέβαιο θάνατο. Αν ήθελε να κάνει τον στρατό του να επιτεθεί, ήξερε ότι έπρεπε να δώσει το παράδειγμα. Έπρεπε να ηγηθεί από την πρώτη γραμμή. Με κάθε βήμα, απομακρυνόταν όλο και περισσότερο από την ασφάλεια που του παρείχαν οι άντρες του και πλησίαζε στο πεπρωμένο του. Οι εχθροί του πρέπει να περιήλθαν σε σύγχυση όταν τον είδαν να πλησιάζει, ενώ οι άντρες του έμειναν αποσβολωμένοι. Μετά από μερικά βήματα θα βρισκόταν εντός της εμβέλειας των εχθρικών ακοντίων καθώς οι αντίπαλοι εξαπέλυαν εκατοντάδες φονικά όπλα καταπάνω του. Η ζωή του σπουδαιότερου ηγέτη της εποχής- και ίσως της ιστορίας- κρεμόταν από μια κλωστή.
Η ατομική επίθεση του Καίσαρα έβγαλε τους άντρες του από τον λήθαργο. Καθώς τα ακόντια άρχισαν να γέρνουν προς τον στόχο τους, ο στρατός όρμησε με μανία για να προφτάσει τον στρατηγό του. Παρακινημένοι από την ντροπή που τους προκάλεσε με την τόλμη του, όρμησαν ξέφρενα. Οι άντρες του έτρεξαν ξοπίσω του, τον προσπέρασαν και ενεπλάκησαν με τον εχθρό προστατεύοντας έτσι τον στρατηγό τους. Όμως ο Καίσαρας δεν υποχώρησε στην ασφάλεια των μετόπισθεν. Συνέχισε να πολεμάει, σώμα με σώμα, με το ξίφος ανά χείρας, μέσα στον πυρετό της μάχης.
Σκύβοντας και χρησιμοποιώντας αποτελεσματικά την ασπίδα του, απέφυγε όλες τις λόγχες και βγήκε αλώβητος. Εκείνη την εποχή όταν κάποιος στεκόταν τυχερός το θεωρούσαν απόδειξη πως είχε την εύνοια των θεών και σίγουρα ο Καίσαρας είχε σταθεί τυχερός πέρα από κάθε μέτρο. Ο στρατός του είχε δει έναν καταιγισμό από λόγχες που είχε εξαπολύσει εναντίον του ο εχθρός να αστοχούν και να καρφώνονται στο έδαφος γύρω του. Οι θεοί ήταν με το μέρος του γιατί ηγούνταν από την πρώτη γραμμή – το ίδιο και ο στρατός του.
Ο Καίσαρας και οι στρατιώτες του έφτασαν στη νίκη μετά από μία ολόκληρη ημέρα σκληρών συγκρούσεων. Η περηφάνια και η τιμή τους αποκαταστάθηκε και το ηθικό τους εκτοξεύτηκε στα ύψη. Και, το σημαντικότερο, η αφοσίωση που είχαν στον αρχηγό τους έγινε ακόμη βαθύτερη. Όπως είναι γνωστό, ο Καίσαρας δήλωσε ότι στις προηγούμενες μάχες είχε αγωνιστεί για τη νίκη, ενώ σε αυτή για τη ζωή του. Αντί να μαστιγώσει ή να εξαναγκάσει τους άντρες του να πολεμήσουν, ριψοκινδύνευσε την ίδια του τη ζωή για να αποδείξει την αφοσίωσή του στον σκοπό που τους ζητούσε να επιδιώξουν.
IOYΛΙΟΣ ΚΑΙΣΑΡΑΣ
PHILIP BARLAG
Εκδόσεις ΔΙΟΠΤΡΑ/Lecture B
Εικόνα: https://vipfanauctions.com/wp-content/uploads/RShield.jpg
