Η μια Κυβέρνηση μετά την άλλη, απλώς «παρακολουθούσαν» απαθώς το πρόβλημα της παράνομης μετανάστευσης, εξυπηρετώντας ειδικά συμφέροντα. Ίδια «απάθεια» κι όταν η Τουρκία εργαλειοποίησε την διοχέτευση μεταναστευτικών ροών για δημιουργία «δημογραφικής βόμβας» στην κυπριακή κοινωνία. Εμείς, επιμέναμε να τεκμηριώνουμε το πρόβλημα, προτείνοντας συγκεκριμένα προληπτικά μέτρα.
Στο πλαίσιο των Συνθηκών της ΕΕ και Διεθνών Συμβάσεων και για διάλυση χρόνιων μύθων, ξεκαθαρίζουμε ότι:
α) Η μετανάστευση είναι αρμοδιότητα των κρατών-μελών και όχι της ΕΕ.
β) Η παροχή ασύλου προκύπτει για διασφάλιση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όταν ανθρώπινες ζωές κινδυνεύουν ή καταδιώκονται λόγω πεποιθήσεων και όχι για μετανάστευση. Υποχρέωση προκύπτει όταν οι επηρεαζόμενοι εισέρχονται νόμιμα με επίσημα έγγραφα κι όχι όταν γίνεται έκδηλη κατάχρηση. Στην περίπτωση που θέτουν τον εαυτό τους σε «κατάσταση παρανομίας», το κράτος έχει δικαίωμα παρεμπόδισης εισόδου ή απέλασής τους. Άλλα κράτη-μέλη (π.χ. Λιθουανία), χωρίς πρόβλημα κατοχής όπως η Κύπρος, θέσπισαν νομοθεσίες παρεμπόδισης κάθε παράνομης εισόδου, επικαλούμενα λόγους ασφάλειας. Καθώς η Τουρκία διοχετεύει παράνομα μεταναστευτικές ροές στην Κύπρο εν μέσω οργανωμένης κατάχρησης των κανόνων της ΕΕ, οι Κυπριακές Κυβερνήσεις δηλώνουν αδυναμία λήψης μέτρων. Παράλληλα, οι κοινοί κανόνες της ΕΕ για παροχή ασύλου παραγνωρίζουν τις ιδιάζουσες συνθήκες της κατοχής, ενώ το κυπριακό κράτος έχει ευθύνη για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια.
γ) Η παραδοχή από τον Πρόεδρο ότι 98% όσων εισέρχονται στις ελεύθερες περιοχές πέρασαν από τα κατεχόμενα, σημαίνει ότι έθεσαν τον εαυτό τους σε «κατάσταση παρανομίας», αφού εισήλθαν παράνομα στην Κύπρο. Αυτό αποτελεί δικαίωση των προτάσεων που του θέσαμε προσωπικά και δημοσίως, για τους τρομακτικούς αριθμούς παράνομων μεταναστών, με σκοπό να αιτηθούν άσυλο ή να εγκατασταθούν στις ελεύθερες περιοχές, κατατάσσοντας την Κύπρο στην χειρότερη θέση με διαφορά στην ΕΕ. Σημειωτέον ότι η Κύπρος με νομοθεσία της -κι όχι επιβολής από ΕΕ- παρέχει επιδόματα που ο «επηρεαζόμενος» μπορεί να αιτηθεί από την πρώτη μέρα παράνομης εισόδου!
Ο κυπριακός λαός βίωσε και βιώνει προσφυγιά και αδικίες, αλλά παραμένει φιλεύσπλαχνος, επειδή αυτός είναι ο πολιτισμός μας. Ως πονεμένος λαός όμως έχει ριζωμένο μέσα του το ένστικτο της αυτοσυντήρησης, ιδίως όταν η εκάστοτε ηγεσία δεν αντιλαμβάνεται τον κίνδυνο δημογραφικής ανατροπής στις ελεύθερες περιοχές. Εντούτοις, η ευθύνη για αποτελεσματική αντιμετώπιση της κοινωνικής «βόμβας» ανήκει στο κράτος και τους κυβερνώντες κι όχι σε ομάδες οργισμένων πολιτών ή τραμπούκων.
Δεδομένης της τουρκικής στάσης και συνεχιζόμενης κατοχής, παραθέτουμε δύο προληπτικά μέτρα, που χρόνια προτείνουμε και η Κύπρος μπορεί να εφαρμόσει:
α) Αυτόματη αναστολή δικαιώματος για αίτημα παροχής ασύλου, όταν προηγήθηκε παράνομη είσοδος (π.χ. μέσω κατεχομένων) και
β) Περιορισμός χρηματικών επιδομάτων και μετατροπή τους σε είδος.
Τέτοια μέτρα, θα γνωστοποιηθούν αμέσως στις χώρες προέλευσης και σε συνδυασμό με απελάσεις, θα λειτουργήσουν αποτρεπτικά, πέραν από μέτρα καταστολής.
Κάθε κριτική πρέπει να συνοδεύεται με καλύτερα μέτρα, πρωτίστως με αποτρεπτικό χαρακτήρα. Περιχαρακωμένα ιδιοτελή συμφέροντα, πολιτική εμμονή για αποδόμηση της κοινωνίας, φοβίες και άλλα, μας έφεραν ως εδώ. Η ανατροπή τους, φυσικά, προϋποθέτει πολιτικό σθένος.
Κώστας Μαυρίδης, Ευρωβουλευτής ΔΗΚΟ (S&D), Πρόεδρος Πολιτικής Επιτροπής για την Μεσόγειο
costas.mavrides@europarl.europa.eu
